Макал лакаптар жыйнагы (М)

М тамгасына кыргызча макал лакаптар жыйнагы — бул жыйнакта билим, ден-соолук, адамдар, мекен, жамандык-жакшылык, кыз-жигит, эрди-катын, эл башчылары, жаныбарлар, эмгек, акылдуулук, пайда-пайдасыз, тил, эне-ата, акыйкаттык жана башка көптөгөн турмуш-тиричиликке байланышкан кыргыз эл макал лакаптарын жыйнадык.

Достор М тамгасына болгон макал лакаптар аз эмес, ошондой болсо да, силер дагы өз салымыңыздарды кошуп, пикир жазуу формасына М тамгасынан башталган макалдарды кошсоңуз болот. Заманбап, жаңы макалдар дагы жаза бергиле.

М

• Маанасы жок сайдан без.
• Маанасы жок сайдан кеч, кайыры жок байдан кеч.
• Маанидарлар маселде, маселе сөздөр китепте, мааниге жетмек мээнетте.
• Мааниси болбой макал болбойт.
• Маараганга жарагандын бардыгы эле кой болот.
• Мага дегенди эрин эптүү айтат.
• Мазары жакын тайынбайт, базары жакын байыбайт.
• Май жок, ун болсо, казан сурап келип куймак куюп берет элем.
• Май кармаган бармагын жалайт, жыгач кармаган чамынды жалайт.
• Май кармаган бармагын жалайт.
• Май оозго токтобойт, жибек ийинге токтобойт.
• Май сасыса — туз сыйпайт, туз сасыса — не сыйпайт.
• Май талканды ичине жаккан киши жейт.
• Майда жандык көзгө көрүнбөйт.
• Майдадан — ири курулат, учкундан — жалын тутанат.
• Майдадан ири курулат, учкундан жалын тутанат.
• Майдан колум жооруду, көптөн көңүлүм ооруду.
• Майдын сызыгын, кептин кызыгын айт.
• Майкан үстүндө машак бар.
• Майкана көрбөй бала оңолбойт, жокчулук көрбөй жигит оңолбойт.
• Майкана көрбөй, бала оңолбойг.
• Майсыз арабанын дөңгөлөгү айланбайт.
• Макал — сөздүн атасы, макул - сөздүн жетеси.
• Макал — сөздүн атасы.
• Макал акылман каймагы.
• Макал атасы — сөз, мата атасы — бөз.
• Макал кайдан чыкмак, ой болбосо, кийиз кайдан чыкмак, кой болбосо.
• Макал сөз — тилдин байлыгы.
• Макал ыр эмес, жаттап алгандай, керегинде өзү келет, күтүп тургандай.
• Макалдуу сөз бузулбайт.
• Макоодон макул ден кутул.
• Максат менен соккон жүрөк, бакыт менен өмүр сүрөт.
• Максаты бийик — алдатпайт, кыялы күлүк — карматпайт.
• Мактаган кыз тойдо оосурат.
• Мактанчаак кысыр уйду саайт.
• Мактанчаактын арканы чирик.
• Мактанчаактын көчүгү ачык.
• Мактанып айтса байдыкы эп, курап айтса кулдуку эп.
• Мактоо — жеткирет, чагым (чакоо) — өлтүрөт.
• Мактоо — макоого да жагат.
• Макулук болмок — өлмөк бар.
• Мал — асырагандын көз оту, бала — асырагандын боор эти.
• Мал — ачуу, жан — таттуу.
• Мал — ээсин тартпаса, арам өлөт.
• Мал адамдын боор эти менен тең.
• Мал аласы — сыртында, адам аласы — ичинде.
• Мал арстандын оозунда болсо, атып алаар элем.
• Мал арстандын оозунда, түпкүрдүн түбүндө: арстандын оозунда болсо — атып алар элем, түпкүрдүн түбүндө болсо — казып алар элем, андан ыраагыраак көрүнөт.
• Мал арыгы семирет, жер арыгы көгөрөт.
• Мал арыгын сактасаң ооз майлайт, киши арыгын сактасаң төбө каңдайт.
• Мал баасын базар чыгарат, жан баасын молдо чыгарат.
• Мал багаар уулуң болгончо, эл багаар уулуң болсун.
• Мал багар — жайыт четинде, эл багар — эрөөлдө, эл четинде.
• Мал байдыкы, жан кудайдыкы.
• Мал баккан ток болот, мал бакпаган жок болот.
• Мал баксаң — чөп чап, жан баксаң — көп тап.
• Мал баксаң кой бак, — каймак кетпейт чараңдан.
• Мал баксаң кой бак, каймак кетпейт чарадан, ит баксаң сырттан бак, кой алдырбайт короодон.
• Мал баласы туулганда жерди карайт, куш баласы туулганда көктү карайт.
• Мал жайсаң конушун тап, аш жайсаң идишин тап.
• Мал жетимин асырасаң, ооз майлар.
• Мал жыйнагандын жазыгы жок.
• Мал кадырын билбесең, жөөчүлүк берер жазаңды.
• Мал керек, мал керек, мал табуучу жан керек.
• Мал көтөрөт өлүмдү, дос көтөрөт көңүлдү.
• Мал күтпөгөн куу такыр мал жайылып бүткөндө айдап журтка өтө албайт.
• Мал маарап өсөт, бала ыйлап өсөт.
• Мал сактаба, ар сакта.
• Мал семирсе — өлүмгө, жан семирсе — өмүргө.
• Мал тапкандыкы эмес, баккандыкы, жер чапкандыкы.
• Мал тапкандын жазыгы барбы.
• Мал таштан катыкка, боктон сасыкка бүтөт.
• Мал үйүрчүл, адам уюмчул.
• Мал ышкыра келсе жуттуку, кыйкыра келсе жоонуку.
• Мал ээси — машайык.
• Мал ээсин тартпаса, арам өлөт.
• Малай кутурса чарбактагы гүлүңдү басат, катындын паранжасын ачат.
• Малайдын баркын бай билбейт, байбичеси көп тилдейт.
• Малга — ээ, балага — ата керек.
• Малга бай — көөнү жай.
• Малга жарды болсоң (кылсаң) да, сөзгө жарды болбогун (кылба).
• Малга жарды болсоң да, сөзгө жарды болбогун.
• Малдан жарды калсаң кал, акылдан жарды калба.
• Малдуунун маңдайы жарык, малсыздын көңүлү карып.
• Малдуунун өңүжарык, малсыздын өңүчарык.
• Малдуунун сөзү өткүр, малсыздын көзү өткүр.
• Малды бага билбеген, таба да биле албайт.
• Малды баккан билет, отунду жаккан билет.
• Малды жакшы баксаң, маңдайың ачык болот.
• Малды жерден сура, аккан терден сура.
• Малды көрүп пайгамбар жолдон чыгыптыр.
• Малды көрүп, байгамбар жолдон чыгыптыр.
• Малды курутпайын десең пул кыл, эгинди чиритпейин десең ун кыл.
• Малды тапканга бактыр, отунду чапканга жактыр.
• Малды чаппа, кишини какпа.
• Малды эрден сура, аккан терден сура.
• Малдын аласы да, куласы да болот.
• Малдын сыры бакканга маалым, кыздын сыры төркүнгө маалым.
• Малдын төлүн күзүндө сана.
• Малдын ээси болсо, карышкырдын кудайы бар.
• Малы барга, баары бар.
• Малы жок деп эрден түңүлбө, чөбү жок деп жерден түңүлбө.
• Малын аябаган доо алат.
• Малың барда — баары дос, малың жокто — кана дос.
• Малың жүзгө жеткенче, таанышың үчкө жетсин.
• Малыңжакшы болгончо, базарыңжакшы болсун.
• Манап алжыса, «төө» — деп алжыйт.
• Манас келет дегенде, байлатма жинди соо болгон.
• Манастан Чубак кем бекен.
• Мандалакка башым бышып, жоогазынга ишим түштү беле.
• Мансабың канча болсо, дымагың ошончо.
• Мансап ажарыңа да, ажалыңа да карабайт.
• Мансап үчүн сүйбө, мал — мүлк үчүн достошпо.
• Мансапка мал керек, кедейге жан керек.
• Мансапка мал керек.
• Мансапка мас болгон, көлгө көпүрө салам дейт.
• Мант бергени түлкүдөй, жалт бергени жылкыдай.
• Маңдай жарылган — баатыр, таңдай жарылган — чечен.
• Маңдайлашып айтышса — чечендин чери жазылат.
• Маңыз сөздүн маанайы пас, куру чечендин пайдасы аз.
• Маңызданып чечен болбойсуң, мактанып бай болбойсуң.
• Март жарымын берет, коркок баарын берет.
• Март марттыгын карматса, сараңды сары оору басат.
• Марттын бергенин көрүп, сараңдын ичи күйүптүр.
• Мартчылык ар кимде болбойт, сараңдыктын капшыты толбойт.
• Мартчылык ар кимде болбойт, сараңдын чөнтөгүтолбойт.
• Мас соолукканча өзүн Султан ойлойт.
• Мастан — жинди качып кутулуптур.
• Мастан жинди качып кутулуптур.
• Масты көрүп жинди эсине келиптир.
• Масты түртпө — өзү эле жыгылат.
• Мастыктын түбү — мазак, мазактын түбү — азап.
• Мастын колдогону бар.
• Мастын күчү тилинде.
• Мата даңкы менен бөз өтөт, ата даңкы менен кыз өтөт.
• Махабатта акыл бей тарап, жүрөк сот.
• мгексиз дыйкандын күнү өтпөйт.
• мгексиз иш бүтпөйт, эринчээктин колу тийбейт.
• Медери жок туугандан, бек сүйлөшкөн жат жакшы.
• Мейман бир күнү мейман, экинчи күнү айбан.
• Мейманга аш кой, эки колун бош кой.
• Меймандын кетишин сураба, келишин сура.
• Меймандын өзүн бакпай, атын бак.
• Мейманыңды бакпай, атын бак.
• Мейманыңдын көзүнчө мышыгыңды «пыш» дебе.
• Мекенден айрылганча — өмүрдөн айрыл.
• Мекендин бактысы өмүрдөн кымбат.
• Мекендин кадыры башка жерде билинет.
• Мекениңдин кадыры, башка жерде билинет.
• Мекенсиз адам — үнсүз булбул.
• Мекенсиз турмуш — жаналы турмуш.
• Мен «чарыкчанды» сүйбөйм, «өтүкчөн» мени карабайт.
• Мен да бир эркекке катын болуп жүргөнмүн, этегимдин жыртыгын эптеп-септеп бүргөмүн.
• Мен деген чөл, «биз» деген көл.
• Мен жакшы да сен жакшы.
• Мен көргөнмүн көпкөндү, көп чогулуп келгенде төөчө барып чөккөндү.
• Мен көргөнмүн чанганды, бой көтөргөн дардаңды.
• Мен күйбөсөм, сен күйбөсөң... ким күйөт.
• Мен мында деп кыйкырба, кайда жүрсөң эл көрөт.
• Менин акылым сенде эмес, сенин акылың менде эмес.
• Менин колума да карга чычаар.
• Менменсинген жигитти, жоо келгенде көрөөрбүз, чеченсинген жигитти, доо келгенде көрөөрбүз.
• Менменсинген катындын бешик берсин сазайын.
• Менменсингендин тобосу жүрбөйт.
• Мерген иши — илме кайып.
• Мергендер тилейт кийикти, кийиктер тилейт бийикти.
• Мергендерде бараң бар, кол кайырсыз сараң бар.
• Мергендин ажалы — зоодон, баатырдын ажалы — жоодон.
• Мергендин дарты кийикте, бүркүттүн дарты бийикте.
• Мергендин кечиккени — олжого тунганы.
• Мергенчи жанын жейт, үйдөгүлөр майын жейт.
• Мийзам дегендин укуругу узун болот.
• Мингениң айгыр, жатып да кайгыр, туруп да кайгыр.
• Мингениң жакшы ат болсо, алысты жакындай көр.
• Минерге ат болбогон, жээрге нан болбойт.
• Минип жүргөн атын издептир.
• Миң бирге чыккан торгоймун, өз жанымды коргоймун.
• Миң досуң — аз, бир душманың — көп.
• Миң жаманга башчы болгуча, бир жакшыга кошчу бол.
• Миң жылдыздын бир айча жарыгы жок.
• Миң жылдык караңгылыктан бир күндүк жарыкчылык.
• Миң кайгы бир карыздан куткарбайт.
• Миң калп бир чынга татыбайт.
• Миң каракчы бир жылаңачты тоной албаптыр.
• Миң карганы бир таш учурат.
• Миң катындын акылы бир тоокчо жок, тооктун акылы болсо чукур беле бок.
• Миң киши сөөмөйүн кезесе, оорубай өлөсүң.
• Миң кишинин атын билгенче, бир кишинин сырын бил.
• Миң койду бир серке башкарат.
• Миң койлууга карышкыр тийсе, бир койлуу бычак алып чуркаптыр.
• Миң кошчуга бир башчы.
• Миң күнкү бейиштен бир күнкү жакырчылык артык.
• Миң күнкү сыпаакерчиликтен бир күнкү жакырчылык артык.
• Миң күнү кыйналсаң, бир күнүунутаарсың.
• Миң ооз сөз бир болсо, бир ооз сөз тек турат.
• Миң сомдук камчыдан, бир сомдук пайда жок.
• Миң сөз айткыча, бир ишти кыл.
• Миң уккандан, бир көргөн артык.
• Миң чеченди бир долу жеңиптир.
• Миң чеченди бир дөөдүр жеңиптир.
• Миң чеченди бир дөөрүк жеңиптир.
• Миң чеченди бир тантык жеңиптир.
• Миңгениң жакшы ат болсо, алысты жакындай көр.
• Миңдеген тилек бир болсо, билеги бир болот.
• Миңден тандап бирди сүй, сүйгөнүң үчүн отко күй.
• Миңди айдаган да бирди минет, бирди айдаган да бирди минет.
• Миңди тааныганча, бирөөнүн атын бил.
• Миңин айтпай, бирин айт, чөп санабай, гүлүн айт.
• Митаамдыгы түлкүдөйдүн, тили заар жыландай болот.
• Мойнунан байлаган ит ууга жарабайт.
• Мокок бычак кол кесет, чоркок сөз тил кесет.
• Мокок бычак, түлкү албаган бүркүт — баары бирдей.
• Молдо (же койчу) көп болсо, кой арам өлөт.
• Молдо ач калса базар кыдырат, сопу ач калса мазар кыдырат.
• Молдо ачка болсо, тезегин жейт.
• Молдо билгенин окуйт, карга көргөнүн чокуйт.
• Молдо жокто молдосуң, молдо барда жолдосуң.
• Молдо жолдо болсо, шайтан үйүнө кирет.
• Молдо ишке келсе — таш бака, ашка келсе — ач карышкыр.
• Молдо карыса ырчы болот.
• Молдо менен жүрсөң ыйманың озор, араба менен жүрсөң, ыйманың тозор.
• Молдо молдого кас болот, молдо өлсө моло таш болот.
• Молдо сабакташ, ууру танапташ.
• Молдо уктап кетсе, шайтан түшүнө кирет.
• Молдого сасык май берсең, «таза экен» — деп, жеп коёт.
• Молдону куран карматам деп коркутпайт.
• Молдону суктугунан бил, баатырды курчтугунан бил.
• Молдонун айтканын да, кылганын да кылба.
• Молдонун айтканын кыл, кылганын кылба.
• Молдонун айтканын ук, кылганын кылба.
• Молдонун жазган каты өлбөйт, жакшынын сөзү, аты өлбөйт.
• Молдонун күчү — тнлинин түшүнүксүздүгүндө.
• Молдонун өзү тойсо да, көзү тойбойт.
• Молдонун өзү тойсо тойот, көзү тойбойт.
• Молдонун сакалы ак, бирок санаасы кара.
• Молдонун селдеси ак, жүрөгү кара.
• Молдонун селдесине чок түшсө, эшендин этегине от кетиптир.
• Молдонун сураганы — куйрук, бөйрөк берсе болот буйруп.
• Молдонун тили сылык, жакшынын өзү сылык.
• Молдонун тили таттуу, тилеги катуу.
• Момундун ишин теңир мактайт.
• Момундун эсебин куу табат, куунун эсебин кудай табат.
• Моңолдор — журттун угуткусу.
• Моңолдорду кыйнаса, коломтодон күкүрт чыгарат.
• Моюнду артка кайырбасын, күлкүдөн кудай айырбасын.
• Мөмөлүү дарак бышкан сайын ийилчээк болот.
• Мөмөсү жок дарактан, жапайы өскөн тал жакшы.
• Музоо бош болсо сүттү төгөт.
• Музоо көп эмсе ичи көбөт, бош койсо чакадагы сүттү төгөт.
• Музоо муз жалайт, торпок тоз жалайт.
• Музоо уурдаган өгүздү да уурдайт.
• Музоосунда сүздүргөн өгүз болгондо да коркот.
• Музоосунда сүздүргөн, карыганда жалтанат.
• Мундуунун муңу бирге.
• Муңдуу адамга мукамдуу ыр жакшы.
• Муңдуу жүргөн адамга, мукамдуу айткан ыр жакшы.
• Муңдууга мундуу муюшат.
• Муңдуунун муңу бирге.
• Муңканганга — катын кыз, буюкканга — жылдыз от.
• Мурдагы көч кайда барса, кийинки көч анда барат.
• Мурду бучук болсо да байдын уулу сүйлөсүн.
• Мурдуңа ченеп бышкыр, жылкыңа каран ышкыр.
• Мурдуңа ченеп бышкыр.
• Мурун барган конуш алат, кийин барган өрүш алат.
• Мурун болбосо, эки көз бир — бирине өч болмок.
• Мурун кыйкырган короздун башы кетет.
• Мурун туулуп кеч калды, мурунтугун сүйрөп бош калды.
• Мурун уткан буудай чычат.
• Мурун чыккан кулактан, кийин чыккан мүйүз озгун.
• Мурундай белес ашкыча, буттай белес тегерен.
• Мурунку конок кийинки конокту сүйбөйт, баарын бириктирип үй ээси сүйбөйт.
• Мурунтугу бош букачар менен кең көйнөк ургаачыга ишенбе.
• Муруттарын шыйпайткан эр башына күн тубар.
• Муруту өскөндүн өзү каапыр, сакалы өскөндүн айылы каапыр.
• Мусапыр болбой, мусулман болбойт.
• Мусапыр болмок бир күндө, мусулман болмок көп күндө.
• Мусулманды салабатынан тааны.
• Мусулманчылык — аста — аста, каапыр болмок — бир паста.
• Мууздап бергенди — жиреген оңой.
• Мууздап бергенди — жиреш оңой.
• Мүдүрүлбөс туяк болбойт, жаңылбас жаак болбойт.
• Мүйүз сураймын деп, кулагынан ажыраптыр.
• Мүйүз экөө: бирөө сынса, бирөөнүн күчү жок, эмчек төртөө: бирөө кетсе, сүтү жок.
• Мүйүзгө чапсаң, туяк зыркырайт.
• Мүйүздүү болом деп, кулагынан айрылыптыр.
• Мүнүшкөрдүн кесиби ит агытып, куш салмак.
• Мыйзам дегениң буйлалаган төө болот.
• Мыйзам жолу кең болот, бардыгына тең болот.
• Мыйзамды аткарсаң жетээрсиң муратка, болбосо каларсың уятка.
• Мыйзамды түртсө солк этпес, атса ок өтпөс болот.
• Мыктыдан мылтык коркот.
• Мылжыңды эзме жеңиптир.
• Мылтыгыңдын күмүшүн айтпа, тийишин айт.
• Мылтык болбой, ок болбойт.
• Мылтык менен окууга карылык жок.
• Мылтыктан коркпой, ушактан корк.
• Мытайым шайтандын тилин билет.
• Мытандан жасалган буламык — ичейин деген ашым эмес, токсон беш — сени көрөйүн деген жашым эмес.
• Мышык гөшкө (майга) жетпей сасык дейт.
• Мышык жок болсо, чычканга той.
• Мышык чычкан дос болсо, кампага каргыш тиет.
• Мышыкка — оюн, чычканга — өлүм.
• Мышыктын баласы мышыкча мыёолойт.
• Мээнет болбой, дөөлөт болбойт.
• Мээнет деген жалпак, аны көтөрүүгө күч керек.
• Мээнет жалпак болот, дөөлөт тоголок болот.
• Мээнет жерде калбайт, мээнетсиз ыракат албайт.
• Мээнет кетпейт бечелден, кеп кутулбайт чеченден.
• Мээнет кылбай ыракат жок, урук сеппей эгин жок.
• Мээнет кылганың — пайда кылганың.
• Мээнет пилди карып кылат, оору дөөнү карып кылат.
• Мээнет шашып келип, шашпай кетет, дөөлөт шашпай келип, шашып кетет.
• Мээнет ыракаттын пайдубалы.
• Мээнетиң катуу болсо — тапканың таттуу болот.
• Мээримдүүлүк — жүрөктөн, мээримсиздик — бөлөктөн.