Макал лакаптар жыйнагы (И)

И тамгасына кыргызча макал лакаптар жыйнагы — бул жыйнакта билим, ден-соолук, адамдар, мекен, жамандык-жакшылык, кыз-жигит, эрди-катын, эл башчылары, жаныбарлар, эмгек, акылдуулук, пайда-пайдасыз, тил, эне-ата, акыйкаттык жана башка көптөгөн турмуш-тиричиликке байланышкан кыргыз эл макал лакаптарын жыйнадык.

Достор И тамгасына болгон макал лакаптар аз эмес, ошондой болсо да, силер дагы өз салымыңыздарды кошуп, пикир жазуу формасына И тамгасынан башталган макалдарды кошсоңуз болот.

И

• И деген үн ишке дөмөөр.
• Издеген табат, сураган алат.
• Изденип калсаң — табасың, көздөп калсаң — аласың.
• Изденүү — ийгиликтин жолу.
• Изи барды издеш оңой.
• Изилдегенде ар нерсенин жолу табылат.
• Ийгилик кетпесин, жамандык жетпесин.
• Ийгилик устүндө пейлиңди тарытпа, иш үстүндө көңүлүңдү иритпе.
• Ийгиликке — сүйгүлүк.
• Ийгиликтин кечи жок.
• Ийгиликтин эртекечи жок, көрүнген тоонун ыраагы жок.
• Ийибеген эмчек болбойт.
• Ийилген (же ийген) башты кылыч кеспейт.
• Ийилчээк тактай сынбайт.
• Ийлеп — ийлеп итке салба.
• Ийменчектик кыз — келинге жарашат, күймөнчүлүк дин колун байлайт.
• Ийне көзүнөн сынат, адам сөзүнөн сынат.
• Ийне көзүнөн сынат, уй мүйүзүнөн сынат, адам (чечен) — сөзүнөн сынат.
• Ийне көзүнөн сынат, чечен сөзүнөн сынат.
• Ийне өткөн жерден шоона да өтөт.
• Ийнеге учук керек.
• Ийненин көздүүучу колго сайылбайт.
• Ийненин чөпкө түшкөнү — жоголгону.
• Ийри жыгач түз болот — тезге салып мордосо, душманына кор болот — өз тууганын кордосо.
• Ийри отурсаң да түз сүйлө.
• Ийри отуруп түз кеңешели.
• Ийри таяктын көлөкөсүтүз болбойт.
• Ийри тумшуктун ырысы кайыптан.
• Илгери кетердин ити чөп жейт, кедери кетердин келини ууру кылат.
• Илгеркинин алпы көп, алпынан да калпы көп.
• Илгеркинин жакшысы журттун камын жейт, эмдигинин жакшысы өзүнүн кара жанын жейт.
• Илең — салаң оорудан, шара — бара өлүм артык.
• Илим — ийне менен кудук казгандай.
• Илим — окуу булагы, өнөр — турмуш чырагы.
• Илим — тозбогон кудук, билбеген киши — дудук.
• Илим — турмуш чырагы, өнөр — эрдин куралы.
• Илим — элге, суу — жерге.
• Илим — элдин көркү, токой — жердин көркү.
• Илим акылдын кайрагы.
• Илим албай — мактанба, өнөрлүү болбой — баптанба.
• Илим башка жугат, кына ташка чыгат.
• Илим өнөрсүз болбойт, куш канатсыз болбойт.
• Илимдин падышасы — акыл, сөздүн падышасы — макал.
• Илимдүү баштайт, илимсиз ээрчийт.
• Илкий — силкий жөө жүрүп, мен да өтөрмүн дүйнөдөн.
• Илээидинин малы көчкөндө жогөлот.
• Инек баштаса — ийри жарга, өгүз баштаса — өлөңдүү сазга.
• Инек мүйүздүү өгүздүн күчү жок, өгүз мүйүздүү инектин сүтү жок.
• Иниси бардын — ырысы бар.
• Иреңине карасаң — күндөй, ишине карасаң — түндөй.
• Иретсиз иште ийгилик жок.
• Ириген ооздон чириген сөз (кеп) чыгат.
• Ит — тойгон жеринде, куш — конгон жеринде, ат — көнгөн жеринде, эл — туулган жеринде.
• Ит адамга жолдош, ошон үчүн атын койгон Жолборс.
• Ит алы жеткенин талайт.
• Ит арабанын астында жүрүп, «мен тарттым» дейт.
• Ит арка ишти — кокуйдун кошогу дейт.
• Ит бир күн бок жебесе, башы ооруйт.
• Ит жадаса — үрөт, киши жадаса — күлөт.
• Ит жакшысы — сырттан.
• Ит жакшысы ичик табат, ит жаманы киши кабат.
• Ит жакшысын чык дебейт.
• Ит жалдаган суу кечпейт.
• Ит жаманы бороондо кычайт.
• Ит жандаган сууга кетет, эр жандаган муратка жетет.
• Ит жарасын жалап сакайтат.
• Ит жеңгенин талайт.
• Ит жыйыны бирикпейт.
• Ит жыйыны топ болбойт.
• Ит заңы дары болсо, дарыянын башына чыгат.
• Ит итаягын жаламайынча алымсынбайт.
• Ит итти жумшайт, ит куйругун жумшайт.
• Ит иттигин кылбаса башы ооруйт.
• Ит ичпеген аштан үмүт этет.
• Ит ичпей турган ашынан үмүт кылат.
• Ит ичпес ашынан үмүт кылат.
• Ит кабышып өлөт, наадан чабышып өлөт.
• Ит коруган жерге чычат.
• Ит кулагын кескенге үйүр.
• Ит кутурса ээсин кабат.
• Ит күлүгүн түлкү сүйбөйт, ичи ооруган күлкү сүйбөйт.
• Ит менен дос болсоң сөөк талашасың.
• Ит менен жеген аш кустурбай койбойт.
• Ит менен куда болсоң, жегени менен той бересиң.
• Ит менен ойносоң үрөсүн, бала менен ойносоң — күлөсүң.
• Ит мурдуна суу киргенде сүзөт.
• Ит начары — үрөнөөк.
• Ит өлөрүндө кайышчыл болот.
• Ит семирсе ээсин кабат.
• Ит төөгө арсылдайт, төө итти барсынбайт.
• Ит тумшугуна суу жеткенде сүзөт.
• Ит тумшугуна суу кирмейинче сүзө албайт.
• Ит уялашынан коркпойт.
• Ит үйүр болсо, жолборско үрөт.
• Ит үрө берет, кербен жүрө берет.
• Ит үрө берет, ушак жүрө берет.
• Ит үрөт — кербен жүрөт.
• Ит үрөт, эр кечирет.
• Ит ырысы менен, куш куту менен.
• Ит эмнеге үрбөйт, түшкө эмне кирбейт.
• Ит, бок жеп, жан сактайт.
• Ителги салба, кепил алба.
• Итенген сайын бир боорсок.
• Ити семиз, мал арык — жер азганы, ынтымагы болбосо — эл азганы.
• Итке набат таштасаң, таттуулугун биле албайт.
• Итке темирдин баркы эмне.
• Итте жээн жок, букада кайын жок.
• Иттей ала болгуча, бөрүдөй көк бол.
• Иттен көлөкө талашканды — жалкоо дейт.
• Иттердин кордугуна чыдоо кыйын, өлүү оңой.
• Итти баксаң — сырттан бак, кой жоголбойт корооңдон.
• Итти каппайт дебе, атты теппейт дебе.
• Итти сыйласаң, килемге чычат.
• Итти сыйласаң, төрдү (же килемди) булгайт.
• Итти эркелетсең да таягынды таштаба.
• Иттин акмагы күндүз үрөт.
• Иттин ачуусу куйругунан билинет, аттын ачуусу кулагынан билинет.
• Иттин башын сыласаң, өзүңдү кабаар.
• Иттин жаманы күчүктү талайт.
• Иттин ичине сары май жакпайт.
• Иттин тойгон жери бар, туулган жери жок.
• Иттин тумшугуна суу жеткенде сүзөт.
• Иттин ээси болсо, бөрүнүн теңири бар.
• Иттүү конок батпайт, бирдиктүү конок жатпайт.
• Иттүү конок батпайт, биттүү конок батат.
• Ичер ашы жок, үрөр ити жок.
• Ичер ашы жоктун, үрөөр ити да жок.
• Ичер ашы жоктун, үрөр ити да болбойт.
• Ичер суусу түгөнгөн киши өлөт.
• Ичердин ашын ичпес кечет.
• Ичердин ырысын ичпес ичет.
• Ичи жаманды ит кабат, пейли жаман ниетинен табат.
• Ичи оорулуу күлкү сүйбөйт.
• Ичи өткөндүн ыштаны билет.
• Ичи тар итине бок бербейт.
• Ичи тар итине кебек бербейт.
• Ичи тардан ийне артпайт.
• Ичи тардан итине жугунду артпайт.
• Ичи тардын — иши да тар.
• Ичи тардын иши тар.
• Ичиң күйсө таш жала.
• Ичиң күйсө, туз жала.
• Ичип арактын көөнүн алган, кусуп жердин көөнүн алат.
• Ичип арактын көөнүн алган, кусуп кудайдын көөнүн алат.
• Ичип берүүчүгө ченеп берүүчү бар.
• Ичке жерден үзүлөт.
• Ичке үзүлөт, жоон сүзүлөт.
• Ичкенге — аш берем, ичпегенге — кара таш берем.
• Ичкенге аш берет, ичпегенге таш берет.
• Ичкенге бар, иштегенге жок.
• Ичкенде тойбогон, жалаганда тоймок беле.
• Ичкенде, жегенде сиздикинде, ойногондо, күлгөндө биздикинде бололу.
• Ичкендин даамы эртеси билинет.
• Ичкени — ирим, жегени — желим, сарсанаа баскан адамдын.
• Ичкенин кускан чабалдын иши, бергенин алган жамандын иши.
• Ички ооруну табуу кыйын, карт адамды багуу кыйын.
• Ичкилик арты — өкүнүч.
• Ичкиликке тойгон энесин тааныбайт, ичкиликте мактаныч жок, сактаныч бар.
• Ичпей — жебей жыйнагын, бай болоруңа мен кепил.
• Ичпей, жебей, бакыл бол; бай болбосоң мага кел.
• Ичтегини тилден бил, тилдегини түрдөн бил.
• Ичтен чыккан ийри жылаан.
• Ичээр сууңа түкүрбө.
• Иш бар жерде ийгилик бар.
• Иш бүтүргөи кернейчи, балаага калган сурнайчы.
• Иш дегенде жата калган, сөз дегенде тура калат.
• Иш көп, темир аз, уста көп, көмүр аз.
• Иш кылган колдон тоо кулайт, иш качкан колдон куурай сынбайт.
• Иш кылдырба чоркокко, жүк артпагын торпокко.
• Иш кылсаң акылың менен.
• Иш кылсаң, артын ойло.
• Иш сүйгөн колдон тоо кулайт, иш качкан колдон куурай да сынбайт.
• Иш этсең, аш этесиң.
• Ишенбегин тоодо жүргөн кайыпка, сырыңды айтпа акылы жок зайыпка.
• Ишенген кожом сен болсоң, кепшеген оозуңду урайын.
• Ишенген кожоң (төрөң) сууга акса, алды — алдыңан тал карма.
• Ишенген кожоң сууга акса, алды — артыңдан тал карма.
• Ишеним — кишиге аска, ишенбес киши — көпшөк.
• Ишеним сыймык алып келет, ийгилик — сыйлык алып келет.
• Иши жоктун — ашы жок.
• Иши жоктун түйшүгү жок.
• Иши жүрөөрдүн ташы өйдө кулайт.
• Иши илгери кетердин ити чөп жейт, иши кедери кетердин келини ууру кылат.
• Иши илгери кетердин ташы өйдө кулайт.
• Иши иттикиндей, сөзү кишиникиндей.
• Иши көңүлдүү болгондун эгини түшүмдүү болот.
• Иши кыйшык кишинин жүгү кетээр артына.
• Иши кыйшык кишинин куну кетер артына, ооруп өлөр кишинин дабаа болбос дартына.
• Иши оңолбогондун уулу урушчаак, келини керишчээк.
• Иши оңолоордун ити чөп жейт.
• Ишиң илгери келгенче, итиңе кош арт.
• Ишиң калганча, ашың калсын.
• Ишиңди бирөө кылып берсе, колуңду кычыштырба.
• Ишке ашпаган илим — жемишсиз дарак, ишке ашчу илим инсанды ойго жеткирет.
• Ишке келгенде — бала, сөзгө келгенде — балээ.
• Ишке чабал тагдырына таарынат.
• Ишкер иштеп байыйт.
• Иштебей туруп, тиштээриңди ойло.
• Иштеген киши карыбайт, карыса да арыбайт.
• Иштеген колдон көргөн көз уста.
• Иштегендин оозу ойнойт, иштебегендин көзү ойнойт.
• Иштегени жакшы болсо, жибектен шал өйдө.
• Иштегениң ата-энең үчүн, үйрөнгөнүң өзүң үчүн.
• Иштегениң биз үчүн, үйрөнгөнүң өзүң үчүн.
• Иштеги темир чирибейт.
• Иштесең досуң көбөйөт ушактан касың көбөйөт.
• Иштесең каптап аласың, иштебесең ачка каласың.
• Иштесең көл болот, иштебесең чөл болот.
• Иштесең кулча, тиштейсиң байча.
• Иштесең тиштерсиң.
• Ишти баштап мактанба, мактангын бүтүп жатканда.
• Ишти сүйсөң, ишмер болосуң.
• Ишти ыгына карай иште, баланы шыгына карай тарбияла.
• Иштин агы билбейт, жигиттин багы билет.
• Иштин көзүн уста билетБөдөнөнү сойсо да, касап сойсун.
• Иштөө — кыйын, сыноо — оңой.
• Иштөө керек жүгүрүп, басуу керек чалкалап.
• Иштүүгө убакыт жетпейт, ишсизге убакыт өтпөйт.