Жүктөлүүдө...
Макал лакаптар жыйнагы (Ч)
Ч тамгасына кыргызча макал лакаптар жыйнагы — бул жыйнакта билим, ден-соолук, адамдар, мекен, жамандык-жакшылык, кыз-жигит, эрди-катын, эл башчылары, жаныбарлар, эмгек, акылдуулук, пайда-пайдасыз, тил, эне-ата, акыйкаттык жана башка көптөгөн турмуш-тиричиликке байланышкан кыргыз эл макал лакаптарын жыйнадык.
Мазмуну
Достор Ч тамгасына болгон макал лакаптар аз, ошондуктан бул бөлүмдү толуктоого силерди чакырабыз, пикир жазуу формасына Ч тамгасынан башталган макалдарды кошсоңуз болот. Заманбап, жаңы макалдар дагы жаза бергиле, макалар элдики.
Ч
- Чаап айтканча, таап айт.
- Чаба албаган, чалгы тандайт.
- Чабал өрдөк мурда учат.
- Чабалекей менен шилекей алышып достош.
- Чабандоздор чогулса, улактын чери жазылат.
- Чабандын иши — чатак иш.
- Чабышта жоо аяган өзү жаралуу.
- Чагылгандай көздөнгөн, чак эткендей сөздөнгөн.
- Чагым — өлтүрөт, мактоо — жеткирет.
- Чай болуп төргө өткөн суу бир кезде арыкта акканын унутпаса.
- Чайкап сүйлөгөнчө, байкап сүйлө.
- Чайнаганың — күмөн, жутканың сеники.
- Чайпалса аяк төгүлөр.
- Чайырды көп чайнаса — сагыз болот, карыганда көп сүйлөсө — маңыз болот.
- Чаккан өлтүрөт, мактаган жеткирет.
- Чакмак (оттук), чакмакгы атка берген акмак.
- Чакмак таш кууну тутандыргандай, кагылыш болор-болбос себептен чыгат.
- Чакпаган жылан ийинден сырткары.
- Чакырганда келбеген, кол булгаганга зар болот.
- Чакыргандан калба, өзүн басып барба.
- Чакырса келбес — шыкаалайт, берсе жебес — чымчылайт.
- Чакырылбаган конок татардан жаман.
- Чакырылбаган конок шыпырылбаган жерге отурат.
- Чакырылган жүз конок үчүн — бар, чакырылбаган бир конок үчүн — жок.
- Чала жорго жол бузат, чала молдо эл бузат.
- Чала молдо дин бузат.
- Чала өлтүргөн жылаандай.
- Чалыры турса көзүндө, чаргыты (чалгырты) болот сөзүндө.
- Чаң созулат тамандан, жакшылык келбейт жамандан.
- Чапанды жакасынан киет.
- Чапанчанга камчы чапса, көйнөкчөнгө доо кетет.
- Чапанчанды чапса, көйнөкчөнгө доо кетет.
- Чапкан сайын көз чыкпайт, айткан сайын кеп өтпөйт.
- Чапкан сайын көз чыкпайт.
- Чаппаса билекте калат, айтпаса жүрөктө калат.
- Чапса болот кетилет, чарыкка кармаса бычак жетилет.
- Чапса болот кетилет, чарыкка салса жетилет.
- Чапсан — чарчаарсын, жетпесең — жетээрсиң.
- Чапчаң ат арышын таштайт, баары бир күлүктөн ашпайт.
- Чарайна менен чаптайт, булгаары менен каптайт.
- Чаранада козум өлгөнчө, чары коюм өлсөчү.
- Чарчаган кулда жазык жок.
- Чарыкчанды жактырбасам, өтүкчөн мени карабайт.
- Чатак сүйлөп чычаалак — чыр адамдын мүнөзү, токтоо сүйлөп жай айткан — сабырдуунун мүнөзү.
- Чатактан кан чыгат, кагылыштан жан чыгат.
- Чатактын жайы — кан чыгат, кагыштын жайы — жан чыгат.
- Чатактын түйүнүн (түбүн) калыс айткан сөз чечет.
- Чатактын чырын калыс чечет.
- Чач алакасы үч күндүк.
- Чач Тарачтын баласы, устара, кайрак кеп салат.
- Чачтарач менен сүйлөшсөң, устара менен кайрагын айтар.
- Чачты жуубаса бит басат, тарабаса сирке басат.
- Чаяндын уулары өздөрүн өлтүрөт.
- Чеге таканы сактайт, така тулпарды сактайт.
- Чегирткеден корккон эгин экпейт.
- Чегирткенин алын көр да, канын сор.
- Ченебей ичкен мастан түңүл, ыгы жок көпкөн жаштан түңүл.
- Ченемди билген чегинде ийрилет, чегинде ийрилген өмүргө үйрүлөт.
- Чеңгел жеринде күркүрөйт.
- Чептен эрдин күчү бек.
- Черик — журттун аныгы.
- Четке барып султан болгуча, өз элиңде ултан бол.
- Четте жүрсөң тарыгаарсың, өз элиңди сагынаарсың.
- Четтен келген жоону тилге келтиргин, ал тилге келбесе, кылычыңды тос.
- Чече сүйлөйт чечендер, эл чогулган жерлерде.
- Чечекейи чет болот, чеч кап менен топ болот.
- Чечекке чектирбеген чымчыктарымды кызыл тумоодо кырып алдым.
- Чечен - сөздүн эбин табат, дайым кептин кемин табат.
- Чечен — чечен эмес, өкүм чечен.
- Чечен алжыса атагын жейт.
- Чечен алжыса богун мыкчыйт.
- Чечен алжыса төө дейт, молдо алжыса эмне дейт.
- Чечен алжыса, богун жейт.
- Чечен алжыса, даңкын кетирет.
- Чечен менен чебер — көпкө орток.
- Чечен менен чебер жазуунун ортосу асман менен жердей.
- Чеченде — жалпынын сөз акысы бар, байда — кедейдин көз акысы бар.
- Чеченден өткөн чеченди «кара жаак жез тандай» дейт.
- Чеченден чечен чыкса — оозу — мурду кыбырайт.
- Чечендин — сөзү, баатырдын — көзү (курч).
- Чечендин — тили орток, чебердин — колу орток.
- Чечендин көркү — таңдайда, баатырдын көркү — маңдайда.
- Чечендин сөзү алтын, устанын колу алтын.
- Чечендин сөзү көпкө орток, чебердин колу элге орток.
- Чечендин сөзү кумдай куюлат.
- Чечилбес кара доо болсо, чечендин чери жазылат.
- Чечинген — суудан кайтпас, көзөнгөн — жоодон кайтпас.
- Чечинген суудан кайтпас.
- Чиелешкен түйүндүчечиш кыйын, үйүгүшкөн душмандан кетиш кыйын.
- Чийки бышып даамына келет, жаш чоңоюп алына келет, азган айланып элине келет.
- Чилденин бири калса да, жут болот.
- Чилденин бирөө калса да жут.
- Чириген ооздон ириген сөз чыгат.
- Чирик — чиритет, бузук — бүлдүрөт.
- Чирикке чымын үйүр.
- Чобурдан оогонду, тулпарга мингизбе.
- Чогоолдун чокмору ылдам.
- Чогулушта чындык керек, чогууда тынчтык керек.
- Чок кармагандын колу күйөт.
- Чокой кийген бут куурайт, чогоолго тийген кыз куурайт.
- Чокойлуу Черик чоң болду, чоюлган Бугу кор болду.
- Чоку барда мал жокпу, чогулуп арак ичели.
- Чокум барда мал жокпу.
- Чон (же улуу) үйдөгүлөр күлсө, кичүү үйдөгүлөр ырсаят.
- Чоң атаңдын кадырын чоңойгондо билесиң.
- Чоң аягыңды чоңго атап ич.
- Чоң баштын да маң башы бар.
- Чоң дарыянын акканы жай, нускалуу адамдын сүйлөгөнү жай.
- Чоң иш бүтүрөм десең,. майдадан башта.
- Чоң кемеге — чоң толкун.
- Чоң өгүздүн териси жука болот.
- Чоң үйдөгү күлсө, кичи үйдөгү ырсаят.
- Чоң чатактан кичинекей достук артык.
- Чоңго чоң аягыңды атап ич.
- Чоңго чоң аяк жармаңды арнап ич.
- Чоочулап жасаган иштен чок баспайсың.
- Чоочун жол — чытырман токой.
- Чоркок — төөнү жаза муштайт.
- Чоркок киши буканын мурдун муштуму менен көзөйт.
- Чоркок киши төөнү жаза минет.
- Чоркок киши төөнүжаза муштайт, буканын мурдун муштум менен көзөйт.
- Чоркок төөнүжаза муштайт, өнөрлүүтырмак менен казык уштайт.
- Чотко түштүн — отко түштүң.
- Чөбү жок деп жерден түңүлбө, малы жок деп элден түңүлбө.
- Чөгөлөп жашаганча, тике жүрүп жан ташта.
- Чөйчөктөн төө сугаргандай.
- Чөл жакалап конбой, көл жакалап кон.
- Чөлдө жүргөн музоо баш, көлдүн баркын билеби.
- Чөлдүн кемеси — төө.
- Чөлдүн көркү — суу, көлдүн көркү — куу.
- Чөлмөк миң (же кырк) күнү сынбайт, бир күнү сынат.
- Чөп жыйнаган малын багат, мал жыйнаган жанын багат.
- Чөп чыкпаган сайдан кач, кайыры жок байдан кач.
- Чөп ширеси мал семиртет, кеп ширеси жан семиртет.
- Чөп ширеси мал семиртет, кеп ширини жан семиртет.
- Чөпкө (кээде отко) бергис такыр бар, байга бергис жакыр бар.
- Чөптөн жапыз, суудан тайыз.
- Чөптөн жылан уу жасайт, аары бал жасайт.
- Чөптү кор көрсөң (же кордосоң), көзгө зыян.
- Чөптү кор көрсөң (же чөптү кордосоң) — көзгө зыян, тишти кордосоң — сөзгө зыян.
- Чубактын кунундай кууду.
- Чубактын чуусундай чубалжыган иш.
- Чулдурдун тилин энеси билет.
- Чуркаган баланы көрүп, чалдын буту зыркырайт.
- Чыбыгында ийилбеген, таягында бүгүлбөс.
- Чыбык кармаганга ит өч, чындыкты айтканга акмак өч.
- Чыга албай (араң) турган көз эле, чыгып кетти өзү эле, айтылбай турган сөз эле, айтылып кетти өзү эле.
- Чыгаан чыкчуу уул чыйрак ойлойт.
- Чыгаша болбой, киреше болбойт.
- Чыгаша малга ээси баш.
- Чыгаша чыкпай, киреше кирбейт (же чыгашалуу малга ээси баш).
- Чыгашага ээси баш, өлүмгө өзү шерик.
- Чыгашалуу малга ээси баш.
- Чыгданы ачылбас, чырагы жагылбас.
- Чыгым пайданын тууганы.
- Чыгымыңды кирешеңден мурда эсепте.
- Чыйкандан жаман оору жок, аны сурар киши жок.
- Чыйыр жолго барат, жол — элге барат.
- Чыккан — мээнет, кирген — дөөлөт.
- Чыккан (же таянган) тооң бийик болсо, ыргыткан ташың ыраак түшөт.
- Чыккан кыз — чийден тышкары.
- Чыкпаган аштыкка — өтпөгөн орок.
- Чыкпай турган көз эле, чыгып кетти өзү эле.
- Чыкылдаган катынды үй чечкенде (же эл көчкөндө, же кыз бергенде) көрөрбүз.
- Чылпагын аарчыймын деп, көзүн чукуган.
- Чылпагын алам деп, көзүн олуп алган.
- Чылык бар жерде «былык» бар.
- Чылык бар жерде былык бар.
- Чымчык өзүн жан ойлойт, чырпык өзүн тал ойлойт.
- Чымчык өзүн куш ойлойт.
- Чымчык, семирип, батманга толбойт.
- Чымын майга конот.
- Чымын тийген төөгө Ойсулата не керек.
- Чымындай чындык алптай калпты жеңет.
- Чымындан жоон болсо, кадик кыл.
- Чымындуу жерде курт күчөйт, ырымдуу жерде дарт күчөйт.
- Чымындуу жерде курт күчөйт.
- Чымынды дөө кылба, бетиңди көө кылба.
- Чымынды төө кылып көрсөтөт.
- Чымынын кактырган бакшыдай болду.
- Чын айткандын досу көп, калп айткандын касы көп.
- Чын айтып залал тап — акыры жетерсиң муратка, калп (же жалган) айтып, пайда тап — акырында каларсың уятка.
- Чын жакшыга жолуксаң, суу ордуна бал берер, чын баатырга жолуксаң, сен үчүн ал жан берер.
- Чын жакшынын ачуусу бар, кеги жок.
- Чын чычалайт, калп каткырат.
- Чындап ыйласа, сокур көздөн жаш чыгат.
- Чындыгыңды жоготконуң — өмүрүңдү коротконуң.
- Чындык — ачуу, калп — таттуу.
- Чындык — сегиз, бакыт — эгиз.
- Чындык жерде калбайт.
- Чындык көз тешет.
- Чындык кудайдан күчтүү.
- Чындык күндөн жарык.
- Чындык отко күйбөйт, сууга чөкпөйт.
- Чындык сөздүн душманы көп.
- Чындык чычалатат.
- Чындыкка от үйлөгөндүн сакалы өрттөнөт.
- Чындыкты жарадар кылууга болот, бирок аны өлтүрө албайсың.
- Чындыкты танууга болбойт, достукту чанууга болбойт.
- Чындыктын куюшканы кабат.
- Чынчыл адамга жүгүн.
- Чынчылдын чынысы сынбайт.
- Чыныгы акындын тулку бою ыр, чыныгы дыйкандын тулку бою нур.
- Чыныгы дос уялаштан артык (тууганга тең).
- Чынын айткан киши ак.
- Чынын айткан чырдан алыс, калпты айткан болбойт калыс.
- Чыр аялдын күйөөсү эрте карыйт.
- Чырайга келбет төп келсе, сулуунун ажары ачылат.
- Чырайды чылап ичпейт.
- Чырайлуу көзүнөн эмес сөзүнөн.
- Чырактын жарыгы түбүнө түшпөйт.
- Чырдуу кыздын чыргоо жомогу ырбайт.
- Чырм (же чырым) этсе — көзгө пайда, чымчып жесе — этке пайда.
- Чырм этсе — уйкуга пайда, чымчып жесе — тамакка пайда.
- Чырпыгы сынса сынсын, чынары аман болсун.
- Чырпыгы сынса талыңдын — чынар болбойт ал кайтып, өткөн өмүр, качкан куш — колуңа келбейт ал кайтып.
- Чырпыгым сынса, чынарым бар.
- Чырпык өзүн тал ойлойт.
- Чырпыктын ийилгенн — сынганы, жигиттин уялганы — өлгөнү.
- Чырым этсе — көзгө пайда, чымым ичсе — тамакка пайда.
- Чычкан — жойчу, түлкү — уучу.
- Чычкан ийнине кире албай жатып, куйругуна калбыр байлаптыр.
- Чычкан көчүгүн көрүп аксайт.
- Чычканга — өлүм, мышыкка — оюн.
- Чычканга түк бүткөн сайын калтырайт.
- Чычкандай жүз жыл жашаганча, жолборстой бир жыл жашаган артык.
- Чычкылуу жан эки аштан куру калат.
- Чычкылууга майлуу эт табылбайт.
Жайгаштыруу: 2023-07-17, Көрүүлөр: 794, Өзгөртүлгөн: 2023-07-17,
Тарыхы Талкулоо Оңдоо/Толуктоо