Макал лакаптар жыйнагы (Т)

Т тамгасына кыргызча макал лакаптар жыйнагы — бул жыйнакта билим, ден-соолук, адамдар, мекен, жамандык-жакшылык, кыз-жигит, эрди-катын, эл башчылары, жаныбарлар, эмгек, акылдуулук, пайда-пайдасыз, тил, эне-ата, акыйкаттык жана башка көптөгөн турмуш-тиричиликке байланышкан кыргыз эл макал лакаптарын жыйнадык.

Достор Т тамгасына болгон макал лакаптар аз эмес, ошондой болсо да, бул бөлүмдү толуктоого силерди чакырабыз, пикир жазуу формасына Т тамгасынан башталган макалдарды кошсоңуз болот. Заманбап, жаңы макалдар дагы жаза бергиле, макалар элдики.

Т

• Таалайлуу менен талашпа, бактылуу менен байлашпа.
• Таалайлуу менен талашып иш кыл, бактылуу менен байлашып иш кыл.
• Таалайыңа эмнени жазса, ошону көрөсүң.
• Таамай сөз таяктан катуу.
• Тааныбагандын (жердин) ой — чуңкуру көп.
• Тааныбасты сыйлабас.
• Таанымал жерде бой сыйлуу, тааныбас жерде тон сыйлуу.
• Таанысаң Тынаймын, тааныбасаң Кудаймын.
• Таап алсаң да санап ал.
• Таап сүйлөгөн таттуу сүйлөйт.
• Таарынгандыкы таттуу.
• Таарынсаң, Таласка бар.
• Таасирдүү сөз — тарбияга көмөктөш.
• Таба кылбай тобо кыл.
• Табарман эрден тубарман бээ өтөт.
• Табыпчы дартка жолдош.
• Тагдыр бактылууну сүйөт, бактысызды сүйрөйт.
• Тагдыр жазмыштагыны көрөм деп, отура берүүгө болбойт.
• Таз арданса, бөрк алат.
• Таз дарыкер болсо, өзү таз болот беле.
• Таз кыздын көңүлү болбосо да, таза кыздын көңүлү калбасын.
• Таз таранганча — той таркаптыр.
• Таз таранганча той таркайт (же тарайт).
• Таза аба жуткуң келсе — эрте тур, таза өмүр сүргүң келсе — эмгек кыл.
• Таза болсоң — суудай бол, баарын жууп кетирген.
• Таза болсоң суудай бол — баарын жууп кетирген, балбан болсоң жердей бол — баарын чыдап көтөргөн.
• Таза үрөндөн өнгөн дан, дыйканды байытат.
• Тазалык — өмүр булагы.
• Тазалык — соолук белгиси, соолук — байлык белгиси.
• Таздан тарак сурабайт.
• Таздын бити саналуу.
• Таздын көөнү болбосо да, таза кыздын көөнү калбасын.
• Таздын темир тарагы бар, кемпирдин берекелүүтамагы бар.
• Тай ат болсо — ат тыныгар, уул эр жетсе — ата тыныгар.
• Тай атка чыкса, ат азатка чыгат.
• Тай кунанга жеткизет, кунан атка жеткизет, ат муратка жеткизет.
• Тай туйлап такка чыкпайт.
• Тайлак бар, чому жерде калган жок.
• Тайы жаман болсо да, тайлагы бар.
• Тайып жыгылган таянып турар.
• Така туякты сактайт, туяк тулпарды сактайт, тулпар эрди сактайт, эр элди сактайт.
• Тактыктан достук бузулбайт.
• Такыры жок жер болбойт, жакыры жок эл болбойт.
• Такыялуу башка далай иш түшөт.
• Талаага түнөгүчө, молого түнө.
• Талаада музоо эмип кетсе, үйдө сүтүн ит ичет.
• Талаада музоо эмип кетсе, үйдө сүтүнө ит тиет (же сүт төгүлөт).
• Талаада табылса, бир ором жип олжо.
• Талаадагыны үйдө болжобо.
• Талаалуу жерде тоо болбойт, жакшы элде доо болбойт.
• Талаанын көркү мал менен, калаанын көркү эл менен.
• Талант тартынчаак болот.
• Талап — табылбас канат.
• Талаптанбай муратка жетпейт.
• Талаштан тактык жаралат.
• Талкалап салуу бир паста, бир нерсе кылуу аста — аста.
• Талпынбай тилекке жетпейт.
• Тама — тама көл болот.
• Тамагы майлуунун — көйнөгү көөлүү.
• Тамагын тартпаган таттуусунан айрылат.
• Тамак болбой, дымак болбойт.
• Тамак деп асмандагы куш торго түшөт.
• Тамак көп болсо — итке жакшы, тамак жок болсо — битке жакшы.
• Тамак көрсө күлкүсү келет, китеп көрсө уйкусу келет.
• Тамак менен кыйнабай, муш менен кыйна.
• Тамак үчүн асмандагы куш торго түшүптүр.
• Тамак, тамак болсо дымак.
• Тамаксоонун табагы толбойт, топуктуунун жаманы болбойт.
• Тамактан аяган мончок курусун.
• Тамактан өткөндүн баары тамак.
• Тамакты бир тууш ичет, бир кууш ичет.
• Тамакты кабак көрөт.
• Тамакты таттуу кылган — туз, алысты жакын кылган — кыз.
• Тамакты таттуу кылган — туз, ыраакты жакын кылган — кыз.
• Тамактын жакшысы ток, жаманы жок.
• Таманың тайгак болсо, таканы мыктап как.
• Тамашага — тамаша, каяшага — каяша.
• Тамашанын таттуусу, таң атканда билинет.
• Тамашанын теңи — чындык.
• Тамашанын теңири — чындык.
• Тамганы күйгүз, күйгүзбөсөң өзүң күйөсүң.
• Тамды тешкен уурунун сабы кыска чоту бар.
• Тамчы суудан тал көгөрөт.
• Тамчы тама берсе таш жарат, бир сөз ырбай берсе баш жарат.
• Тамыр тарткан талыкпайт.
• Тамырлуу да жыгылат, такалуу да тайгаланат.
• Тамырсыз дарак, тарыхсыз эл болбойт.
• Тандаган тазга жолугат.
• Тандаган, тандап, тазга жолукту.
• Тандап алган катының тайлак минип олтурат, көрүп алган катының көсөө минип отурат.
• Тандачу элең тал — тал кара чачтууну, эми кезиктирди кудайы аарчыган пияз баштууну.
• Таң сүрө иштегениң — таалай, бакыт издегениң.
• Таңда күнү таң атар, саамал ичер күн тубар.
• Таңкы куйруктан азыркы өпкө.
• Тапкан — сүйүнөт, тааныган — алат.
• Тапкан — эне эмес, баккан — эне.
• Тапканыңа сак бол, эсебиңе так бол.
• Тар жерде табышкан, кең жерде келишет.
• Тар жерден аш жегиче, кең жерден муш же.
• Тар жол, тайгак кечүүдө.
• Тар кийим талашып жыртылат, кең кийим кеңешип жыртылат.
• Тар өтүгүң бутуңду кысса, кең дүйнөдөн не пайда.
• Тар үйдө олтуруп тамак жегиче, кең үйдө олтуруп муш же.
• Таранчы жеген таруунун бөдөнө тартат азабын.
• Таранчы жеген таруунун, бөдөнө тартат жазасын.
• Таранчыдан корккон таруу айдабайт.
• Тарбия — баасыз байлык.
• Тарбия көп кырдуу, таалим көп сырдуу.
• Тарбиянын кени мектепте.
• Тарс эткендин баары тамаша, карс эткендин баары күлкү.
• Тартар тилинен тартар.
• Тарткан — төө, чачкан — чычкан.
• Тартынбаган тил, таттуу турмушту бузат.
• Тартынбаганга таяк да курал.
• Тартып ичкен тай ашырат, аяп ичкен ат ашырат.
• Тарчылык болбой — кеңчилик болбойт, кеңчилик болбой — теңчилик болбойт.
• Тарыхка кириш кыйын, чыгыш оңой.
• Таттуу калптан, ачуу чындык жакшы.
• Таттуу ооздун даамын кетирбе.
• Таттуу тилден жаның жыргайт.
• Таш бакага таш жааса деле баары бир.
• Таш жарбаса, баш жарат (тил баш жарат, жел таш жарат).
• Таш жарган балта кеңеште баш жарат.
• Таш менен урганды аш менен ур, атаңды өлтүргөнгө энеңди алып бер.
• Таш түш, таалайыңан көр.
• Таш түшкөн жеринде оор, иш чыккан жеринде зарыл.
• Таш, ташты эриткен аш.
• Ташка салып айдаса, тулпардан туяк кетилет (кетилмек), саяпкери жарашса, тулпарга туяк жетилет (жетилмек).
• Ташкын өтөөр, таш калаар.
• Ташкын суу кечүүсүз болбойт.
• Ташты таш менен урганда козголот.
• Ташты ташка урганың менен таңдайыңа тамызаарга суу чыкпайт.
• Ташты эриткен — аш.
• Ташчы ташты тешет, айың башты тешет.
• Ташыркаса бууданды, «баса албайт», деп кордобо.
• Таягың узун болсо, белиң ийилбейт, канаттуунун териси мээлей болуп кийилбейт.
• Таяк — тайга жеткирет, тай — атка жеткирет.
• Таяк — тайга, тай — атка жеткирет.
• Таяк — эттен өтөт, сөз — сөөктөн өтөт.
• Таяк — эттен өтөт, тез эле унутулуп кетет.
• Таяк (кылыч, муш, ок) жарасы бүтөт (кетет), сөз (тил) жарасы бүтпөйт (кетпейт).
• Таяк тапса төкөр сүйүнөт.
• Таяк эттен өтөт, сөз сөөктөн өтөт.
• Таянаарың болбосо, таамай сөздөн пайда жок.
• Таянган кожоң сууга акса, алды — артынан тал карма.
• Таянган тооңу көчкү алса, талдуу бутагынды ким калкалайт.
• Таянган тоосу бийик болсо, текенин көзү кызыл болот.
• Таянган тоосу бийик болсо, ыргыткан ташы алыс түшөт.
• Таянычы жок адам жаман болот, бөөдөсүнөн ар дайым залал болот.
• Тегин (же бекер) жерден өрт чыкпайт.
• Тегин жаткан текемди сенин эчкиң ала кетти.
• Тегин жерде өрт чыкпайт.
• Тегин эмес түшүңүз, оңолот экен ишиңиз.
• Тегинен эмес, кебинен.
• Тегирмендин барасы жүгүрсө, ташы талкаланууга макул.
• Тез жанында ийри жыгач жатпайт, (тез бар жерде ийри жыгач турбайт).
• Тез жанында ийри жыгач жатпас (же) тез бар жерде ийри жыгач турбас.
• Тек жүргөн — ток жүрөт.
• Тек жүрсөң — тең жүрөрсүң, шок болсоң — жок болорсуң.
• Тек тургуча тегин иште.
• Теке — тоочул, коён — коңулчул.
• Теке — турукка, азамат — урукка.
• Теке болсо мейли, сүт берсе болду.
• Текенин мүйүзү көккө жетпейт, төөнүн куйругу жерге жетпейт.
• Текенин өзү ойдо болсо да, көзү зоодо.
• Тектүүжер — намыстуу эл.
• Темене берип, төө алат.
• Темене тартып төө алат, өрдөк берген, каз алат.
• Темене тартып, төө алат, тартуу кылып чай алат.
• Темир — отто, киши — жокто чыңалат.
• Темирди кызуусунда сок.
• Темирди ысыгында сок, кепти кызуусунда сок.
• Темирдин бир башы ысык, бир башы суук.
• Темирдин кадырын уста билет.
• Темирдин курчунан эмес, сугарган суусунан.
• Темирдин эки башы да ысык.
• Темирчи көмүрчүгө үйүр.
• Темирчинин бычагы жок.
• Тентек молдо — телмирген өгүз.
• Тентек чокмор жыйнайт.
• Тентекке санат болбосо, журт ырааты бузулат.
• Тентектик — кудаанын жолунан чыгуу.
• Тең — теңи менен, тезек — кабы менен.
• Тең — теңи менен, тезек кабы менен.
• Тең жегенди теңирим сүйөт, ашык жегендин кепини күйөт.
• Тең жегенди теңирим сүйөт.
• Тең көргөндү теңирим сүйөт, тең көрбөгөндүн кепини күйөт.
• Тең теңин тапса, деңиздей чалкып жашайт.
• Тең туугандын жаманы болгуча, ак буудайдын сабагы бол.
• Теңин тапса, тегин бер.
• Теңине албаганга жолобо.
• Теңине албагандын жанына жолобо.
• Теңир кошкон теңтуш болот, ата тапкан кайын болот.
• Теңирим бир жааса, терегим эки жаайт.
• Теңсинбегенге теңелбе.
• Теңтуштар менен салган обон пейилди тазартып, адамга жакындатат.
• Теңтуштун теңири бир.
• Теңчилик жоголду, темингендер оңолду.
• Тер көтөрбөй, күлүк болбойт.
• Теректей бой бергиче, теменедей акыл бер.
• Теректей бойдон, теменедей акыл артык.
• Теректин башы тыт болот, жаман киши кырс.
• Терең дарыя тынч агат, акылдуу киши тынч айтат.
• Тери тондун ичинде тердесин жигит, өлбөсүн.
• Терини ашата албаган жыдытат, сүттү сактай албаган иритет.
• Терс угулган сөздүн жообу да терс.
• Тетиги жигит кыз көрөт, ал жигитти ким көрөт.
• Тетири болсо кыялың тартарсын зыянын.
• Тешик (же көздүү) мончок жерде калбайт.
• Тешик ооз тек турбайт.
• Тиги дүйнөнүн бейишинен бул дүйнөнүн кейиши артык.
• Тиешелүү сөз келсе айта албаган дөдөйлүк.
• Тизе жерге тийсе, бет кара болот.
• Тизелеп жашаганча, тик туруп өлгөн жакшы (артык).
• Тийбегенге сүйкөнбө.
• Тийбегенге тийишпе.
• Тийген болсо тилин айт, күнөөсү болсо билип айт.
• Тийип туруп жааган күндөн түңүл, күлүп туруп сүйлөгөн кишиден түңүл.
• Тийсе аякка, тийбесе таякка.
• Тикенди түбүнөн үз.
• Тикенексиз гүл болбөйт, тик айтылбас тил болбойт.
• Тиккен бак өнбөй калбайт, эр жигит жакшылыкты көрбөй калбайт.
• Тил — душман, акыл — дос, тиш — коргон.
• Тил — жүрөктүн ачкычы.
• Тил — менин тууганым, тил — менин душманым.
• Тил — ойдун сандыгы.
• Тил — топчусуз, ооз — ачкычсыз.
• Тил азар — тилге кирбейт, тилинен — өлөөрүн билбейт.
• Тил акыйкатты табат.
• Тил акыл талаасы (же акылдын жарчысы).
• Тил акыл таразасы.
• Тил акылдын жарчысы.
• Тил албаган жаманга, акыл сөздөн муш жакшы.
• Тил албаган уулуң — бел ашпаган арыктай.
• Тил албасты жумшаганча, тына — тына өзүң бар.
• Тил ачуусу шакардай.
• Тил баш жарат, жел таш жарат.
• Тил башты багат.
• Тил билги жүйөөкөч кол ийиктен элпек.
• Тил көргө чейин түшүрөт, көккө чейин чыгарат.
• Тил курсак тойгузат.
• Тил кылычтан да өткүр, адамды адам кылат, аша чапса, жаман кылат.
• Тил кылычтан өткүр.
• Тил менен тикенди да аласың.
• Тил менен тирүү адамды да өлтүрүүгө болот.
• Тил ойдун сандыгы.
• Тил ооруткан дос эмес.
• Тил таш (ты да) жарат.
• Тилде сөөк жок, не дебейт, айбанда (итте) акыл жок, не жебейт.
• Тилден бал да тамат, уу да тамат.
• Тилден жыгылганча буттан жыгыл.
• Тилден кыйын жоо жок, кыздан кыйын доо жок.
• Тилден уу да, бал да тамат.
• Тилди бош койсо (эрк берсе) тишти сындырат.
• Тилди бош койсо, тишти сындырат.
• Тилди тил кесет.
• Тилди тилге бүлөйлү, тишти тишке кайрайлы, анан жарыя окуйлу.
• Тилдин кулпусу - тиш.
• Тилдин топчусу жок, ооздун ачкычы жок.
• Тилеги бирдин — билеги бир.
• Тилеги жаманды ит кабат.
• Тилемчинин куржуну толбойт, алыңча берсең аз деп кордойт.
• Тили — бал, жүрөгү — муз.
• Тили жумшак (татты) аш жейт, тили катуу (ачуу) муш жейт.
• Тили жүгүрүк — кепке, буту жүгүрүк — ашка.
• Тили тайгактын, оозу айгак.
• Тили таттуу аш жейт, тили ачуу муш жейт.
• Тили шогураактын — батымы жогураак.
• Тили шогураактын батымы жогураак.
• Тилин тишине каткан жакшы адат.
• Тилинген жара айыгат, тил жарасы айыкпайт.
• Тилинде актык келмеси бардын, дилинде шайтан сөзү бар.
• Тилиң жүгүргүчө, колуң жүгүрсүн.
• Тилиң тишиңе күбө.
• Тилиңе — тибиртке.
• Тирилигиң — зор дөөлөт.
• Тириликтин күчү бирдикте.
• Тирүү болсок бир дөбөдө (бололу), өлүп калсак бир чуңкурда (бололу).
• Тирүү болуп санда жок, өлүү болуп көрдө жок.
• Тирүү койгонду куру койбойт.
• Тирүүдө сыйлашып, өлгөндө ыйлашпаган урук — тууган, дос — тамыр, куда — сөөктөрдөн оолак бол.
• Тирүүдө сыйы жоктун, өлгөндө ыйы жок.
• Тирүүлүгүң — зор дөөлөт.
• Тирүүлүк — жолдон башталат.
• Тирүүлүктө — күдөрүңдү үзбө.
• Тирүүлүктө — мал таттуу, өлмөйүнчө — жан таттуу.
• Тирүүлүктө күдөрүң үзүлбөсүн.
• Тирүүндө сыйлашпасаң, өлгөндөн кийин ыйлашпа.
• Тирүүнүн өз кесиби бар.
• Тирүүсүндө сыйлашпаган, өлгөндө ыйлашпайт.
• Тиш барда таш чайна, тиш түшкөндө аш кайда.
• Тиш өтпөгөнгө тил өтөт.
• Тиши бүтүнүрөөктүн, тили тагыраак, томуктай түйүнү бар болот.
• Тиши чыккан балага, чайнап берген аш болбойт.
• Тишим кетик болсо да, көөнүм тетик.
• Тишиң барда таш чайна, тишиңден кийин аш кайда.
• Тишиң барда таш чайна.
• Тишиң ооруса — жулуп тын, коңшуң жаманбы — көчүп тын.
• Тишиңди жашырсаң, тилиңди сунарсың (же чыгарасың).
• Тишти (тилди) кордосоң — сөзгө зыян, чөптү кордосоң — көзгө зыян.
• Тобокел — кээде жакшы, кээде жаман.
• Тобокел - эрдин жолдошу.
• Тобокел ишке кайгы жок.
• Тобокел түбү — жел кайык, желесиң да жетесиң.
• Тобокелге салгандык — илимден артта калгандык.
• Тобокелде кайгы жок.
• Тобокелдин көөнү ток.
• Тобокелчи тоо аттайт.
• Тобунан ажыраган — торго түшөт.
• Тоготпогон жыланды топтошкон кумурска өлтүрөт.
• Тогуз кабат торкодон токтучагымдын териси артык.
• Тозгон казды топтошкон карга алат.
• Тозок менен тооруган, бейиш менен алдайт.
• Тозокко үйрөнгөн от чачышып ойнойт.
• Тозокту көргөн от менен ойнойт.
• Той — токчулуктун жышааны.
• Той — тондуунуку, аш — аттуунуку.
• Тойбодум деп таарынбайт, сойбодуң деп таарынат.
• Тойбой жеген (кээде ичкен) аш курусун, кордукта жашаган баш курусун.
• Тойго барсаң тоюп бар — торко тонуң кийип бар, ашка барсаң ачка бар, ала чапаныңды кийип бар.
• Тойго барсаң тоюп бар, ашка барсаң ачка бар.
• Тойгон — таткан — баарыга тең.
• Тойгон ит ээсин тааныбайт.
• Тойгон мышык чычкан менен ойнойт.
• Тойгондо токтунун эти топурак татыйт.
• Тойгондон кийин токтунун эти топурак татыйт.
• Тойгонуңа сүйүнбө, сиңиришиңе сүйүн.
• Тойдо тонумду бер дебе.
• Тойдум деп сүйүнбө — сиңерине сүйүн, байыдым деп сүйүнбө — ийгилигиңе сүйүн.
• Тойдун көркү — аш, тоонун көркү — таш.
• Ток бала ач балага карабайт.
• Ток бала ач болом деп ойлобойт.
• Ток бала эчтемени ойлобойт.
• Ток чычканга тоң май жакпайт.
• Токмогу күчтүү болсо, кийиз казык жерге кирет.
• Токмун деп томуктун этин таштаба.
• Токой — тоонун көркү, Эр — ЭЛДИН көркү.
• Токойдо жүрүп сайраган: булбулдан муңдуу куш барбы, өлгөндөн жаман иш барбы.
• Токойлуу жер аңсыз болбос.
• Токол катын — эрге жакын, алкы таза — элге жакын.
• Токол уйду чапсаң, мүйүздүүгө доо кетет.
• Токол уйдун түшүнө мүйүз кирет.
• Токол эчки кой баштабайт.
• Токол эчки койдо жок, токол катын тойдо жок.
• Токол эчки мүйүз сураймын деп, кулагынан ажыраптыр (айрылыптыр).
• Токол эчки өзүн улаксыйт.
• Токоч — тоют, жарма — оокат.
• Токоюна карай аңы, учуруна карай заңы.
• Токсон ооз сөздүн томуктай түйүнү бар.
• Токтогулдай ырчы бол, Толубайдай сынчы бол.
• Токтогулдай ырчыны айт, Толубайдай сынчыны айт.
• Токтоолук — бакытка алып баруучу ырыстуу жол.
• Токумдай тоосу жок, кемегедей коосу жок.
• Токчулукта ит күчөйт, ачарчылыкта бит күчөйт.
• Толбоско куйба, тойбоско бербе.
• Толкунсуз суу болбойт, кайгысыз эл болбойг.
• Толтура буудай салганда кампанын чери жазылат, топ этип жерге түшкөндө жампанын чери жазылат.
• Толубайдай сынчы бол, Токтогулдай ырчы бол.
• Томугу толук буудайдын өз колунда болбосо, азабы артык туугандын.
• Томуктай нерсени тоодой кылат.
• Тон жылуусун ээси билет, муңдуунун муңун муңдуу көрөт.
• Тон жылуусун ээси билет.
• Тон кийбеген тон кийсе, кача-кача (бүтүрөт) тоздурат, ат минбеген ат минсе, чаба-чаба өлтүрөт.
• Тондууга тондуудай, тону жокко тону жоктой — суук.
• Тоңгон тонун мактайт, адашкан жолун мактайт.
• Тоо — ташсыз болбойт, эл — башсыз болбойт.
• Тоо арасын суу бузат, эл арасын чуу бузат.
• Тоо бийиктиги алыстан байкалат.
• Тоо бөрүсү, токой каракчысы көп.
• Тоо түгөнүп уч болот, жол айрылып үч болот, жер түгөнүп сай болот, ат арыктап тай болот.
• Тоодо кийгенин тойдо да киет.
• Тоодогу түлкүнү табындагы тайган алат.
• Тоодогу эчки күүлөгөндө, теке жүгүрүп келет.
• Тоодой калпты томуктай чындык жеңиптир.
• Тоодой караны томуктай ак жеңет.
• Тоодой сөздү бергенче, берметтей ишти бер.
• Тоодон түшкөн — таскак, тоого чыккан — аксак.
• Тоодон түшөрдө — таскак, тоого чыгарда — аксак.
• Тооксуз эле таң атат.
• Тооктун түшүнө таруу кирет.
• Тооктун түшүнө таруу кириптир.
• Тоолуу жер аңсыз болбойт, көчмөн эл малсыз болбойт.
• Тоолуу жер, карсыз болбос.
• Тоолуу жердин бөрүсү, ойлуу жердин уурусу.
• Тоону — ташты суу бузат, адамзатты сөз бузат.
• Тоону бийик дебе, талаптансаң чыгаарсың, жоону күчтүү дебе, кайраттансаң жыгасың.
• Тоону, ташты суу бузат, адамзатты сөз бузат.
• Тоонун көркү — кенинде, талаанын көркү — эгинде.
• Тоонун түбү — бек болоор, жоонун түбү — эл болоор.
• Тоонун түлкүсү жакшы, бардын күлкүсү жакшы.
• Тооң бийик болсо, ыргыткан ташың алыс түшөт.
• Тоорумду бирге тооруштук, качан көңүл калыштык, чалгынды бирге чалыштык, кай жерде көңүл калыштык.
• Тоосуз жер болбойт, доосуз эл болбойт.
• Топ болуп төртөө болсоң, төбөдөгүнү түшүрөрсүң.
• Топ жүргөн мал карышкырга алдырбайт.
• Топ сокурдун арасында жалгыз көздүү — Султан.
• Топтон качкан каракчыга туш болот.
• Топтон озгон — чечен, көптөн озгон — көсөм.
• Топту карай таш ыргытпа.
• Топук кылсаң тоёрсуң, ууруну коёрсуң.
• Топуксуздун курсагы тойбойт.
• Торко — тозот, туяк — озот.
• Тоту — куштун барчасы, кеклик — куштун калчасы.
• Тоту жүнү менен, булбул үнү менен (даңктанат).
• Тоту куш башын көрүп кубанат, бутун көрүп арданат.
• Тоюмдук эмес, көңүлдүк.
• Төгүлгөн аяк кайра толбойт.
• Төгүлгөн сарттын бозосу, сынган сарттын кесеси.
• Төгүлгөн соодагер бозосу, сынган соодагер кесеси.
• Төгүлгөндүн толугу бар, карысы бардын ырысы бар.
• Төгүлсө — кыргыздын бозосу.
• Төгүн жерден өрт чыкпайт.
• Төө — бойдон, асыл — койдон.
• Төө баласы — төрө баласы.
• Төө жазасын көпүрө берет.
• Төө канча болсо, жүк ошончо.
• Төө качып, жүктөн кутулбайт.
• Төө көп болуп, конокко сойбойт.
• Төө көрдүңбү? — Жок бээ көрдүңбү? — Жок.
• Төө кыядан өткөн соң, «оо» — дегениң курусун.
• Төө кыядан өткөндөн кийин «Өч!» дегениң курусун.
• Төө кыядан өтүп кеткенден кийин.
• Төө минген иттен коркпойт.
• Төө мингендин төбөсү бийик.
• Төө минип, эчкиге жашынба.
• Төө өлгөндө жүк өгүзгө жүктөлөт.
• Төө сойгон эчки сойгондон эт сураптыр.
• Төө чайнаганын билип, жутканын билбейт.
• Төө чөлдү ойлосо, бака көлдү ойлойт.
• Төөгө жантак керек болсо, мойнун созот.
• Төөгө минген боюн жашырбайт.
• Төөнү кыядан өткөрүп жибердиң.
• Төөнү мээнет чырмаса, жайдын күнү чоо басат.
• Төөнү сел алса, эчкини асмандан көр.
• Төөнүн бир өркөчү кесилсе, бирөөнүн күчүжок, эки эмчектин бири кесилсе, биринин сүтү жок.
• Төөнүн куйругу жерге тийгенде.
• Төөнүн мазар менен иши жок.
• Төөнүн пайдасы талаада билинер, адамдын пайдасы балаада билинер.
• Төөсүнө жараша — кому, эшегине жараша — чому.
• Төөчө чайнаганыңды билип, жутканыңды билбей калба.
• Төп болуп төртөө болсоң, төбөдөгүнү түшүрөрсүң.
• Төр көркү — гүл, үй көркү — зайып.
• Төрдө орун болсо, улагага отурба.
• Төрдө орун болсо, эшикке жакын отурба.
• Төркүндүн төбөсү — кубат.
• Төркүндүн төрүндө болгуча, уулдун улагасында бол.
• Төркүнү бар сөзүң болсо, төркүнүн көрсөтө айтпайсыңбы.
• Төркүнү жакындын төшөгү жыйылбайт.
• Төркүнүңдөн төө сура, коркконунан бээ берсин.
• Төрт аяктуу мал да мүдүрүлөт.
• Төрт өлчөп бир кес, ток этээр сөздү бир айт.
• Төрт өлчөп тең кескин, ток этээр сөздү бир айткын.
• Төрт уулдуу кишинин, төрт өрөөндө малы бар.
• Төшөгүн салып жата албай — жерден көрөт, өз эрин алып жата албай — элден көрөт.
• Төшөгүңө карай аягыңды соз.
• Төшөгүңө карай бутуңду сун.
• Төшөктүн тардыгы — тардык, көңүлдүн тардыгы — кордук.
• Туз таткан жериңе карасанаба.
• Тузга кара санаган жарыбайт.
• Тузду даам татканга бер, кызды издеп тапканга бер.
• Тузду мээнет чырмаса, даамы чыгып шор болот, кызды мээнет чырмаса, атасынын төрүндө көп олтуруп кор болот.
• Тузу аз болсо туздалар, тузу көп болсо бузулар.
• Тукум уласа, журттун жылдызы жарык.
• Тул катынга жалчы айгыр.
• Тулпар — тушунда, күлүк — күнүндө.
• Тулпар айланып үйрүн табат.
• Тулпар жерин, эр элин сагынат.
• Тулпар жүнүн оордобойт.
• Тулпар тушунда, күлүк күнүндө (керек).
• Тулпар түгүн оордобойт, султан сөөгүн кордобойт.
• Тулпар чаба жетилет, шумкар уча жетилет.
• Тулпар эрди сактайт, эр элди сактайт.
• Тулпарга минген турчу эмес, тууганга жетпей тынчу эмес.
• Тулпарды минген турабы, тууганга жетпей тынабы.
• Тулпарды тогунда сынаба, ачында сына, ай-ааламдагы элдердин кашында сына.
• Тулпардын бир туягы кем.
• Тулпардын туягы кетилет, сазга басса жетилет.
• Тулпардын туягы кымбат.
• Тулпардын үйүрү бир болсо да оттоосу башка.
• Тулпардып изи жоголбойт, бузуктун иши оңолбойт.
• Тумагын, топусун ал десе келлесин алган, жасакердин жосуну.
• Тумшугу байланган ит көчүгү менен үрөт.
• Тунук көлдүн түбү курт.
• Тунук суу кысыктан жол табат.
• Тур — турдан кабар келсе, уйкудан маза кетет.
• Турмуш ажарыңды да, базарыңды да ылгабайт.
• Турмуш эшек араба, карабасаң сынып калат.
• Турмушта эң кыйын нерсе — акылсыздыкты жөнгө салуу.
• Турмуштун туткасы — аял.
• Турнадан бий (башчы) койсоң, кайгы кетпейт башыңан.
• Турнанын да башчысы бар.
• Тур-тардан кабар келсе, уйкудан маза кетет.
• Туткундагы эр — канаты жок куш.
• Туубаган катындан улактуу эчки жакшы.
• Тууган ай — туураган май.
• Тууган бар болсо көрө албайт, жок болсо асырай албайт.
• Тууган бир жакшылыкта, бир жамандыкта.
• Тууган жер алтын бешик (уя), туулган жерге тууңду тик, туулган жердин топурагы алтын, эли мазар.
• Тууган издеп, достон кетпе.
• Тууган катары кучакташтырган — тил, душман катары бычакташтырган — тил.
• Тууган күйдүрүп айтат, душман күлдүрүп айтат.
• Тууган менен үч бөлүнсө жат болбойт.
• Тууган туугандын казанына аш салбайт.
• Тууганга душман болбо, душманга тууган болбо.
• Тууганга кара санаган, туура жалчыбайт.
• Туугандан өтөм десең, коон бак, душмандан өтөм десең аштык бак.
• Туугандын өзү таарынса да, боору таарынбайт.
• Туулбаган — өлбөйт.
• Туулган адам жаман эмес, турмуштан ордун таппаган жаман.
• Туулган жер — алтын бешик.
• Туулган жерге тууңду тик.
• Туулган жердин кадырын алыста жүрсөң — билесиң.
• Туулган жердин суусу — мүрөк, кызы — чүрөк.
• Туулган жердин ташы алтын, суусу дары.
• Туулган жердин топурагы - алтын, суусу — мүрөк.
• Туулган жердин топурагы — алтын, эли — мазар.
• Туулганына сүйүнбөй, тураарына сүйүн.
• Туулдуң — өлдүң, тутандың — күйдүң.
• Туура бийде тууган жок, туугандуу бийде ыйман жок.
• Туура сөз — кылычтан өткүр.
• Туура сөз — темирди тешет, өткүр сөз — кылычты кесет.
• Туура сөз (кеп) — тууганга жакпайт, катуу айткан — катынга жакпайт.
• Туура сөз кылычтын мизинен курч.
• Туура сөз тууганга жакпайт.
• Туура сөзгө жооп жок.
• Туура сөздү туура дебеген адам, калыстыктан кетет.
• Туурамчыдан тууганың болсун.
• Тууруна сүйүнбө, турарына сүйүн.
• Туюнтпай мээнет жолукса тууганың сага кас болот, туш келип деөлөт жолукса душманың келип дос болот.
• Туягы бүтүн тулпар жок, канаты бүгүн шумкар жок.
• Түбөлүгү түз болсо — болду.
• Түбү бирге — түбөлүк, учу бирге — утурумдук.
• Түбү бирге түтпөйт.
• Түгөйсүз Сайкал, жүгөнсүз байтал.
• Түгөнбөгөн дүйнөдөн түркүн — түркүн эр өткөн (же түрдүү — түрдүүжер өткөн).
• Түгөнөр уй түгүн жейт, түгүнөн кийин өзүн жейт.
• Түгөнөр уй түгүн жейт.
• Түз жүрсөң, ток жүрөрсүң.
• Түз кишиге жүз киши жакын.
• Түзөлөр жолго түшпөйм десе, түбөлүк дешкен досуңдан кеч.
• Түзүк эле биздин кыз, түйтөк баш кылган өзүңүз.
• Түйөргө түйүнчөк табылбайт.
• Түйшүгү болбой, түшүмү болбойт.
• Түйшүгү жок жан болбойт.
• Түк бүткөн (же күткөн) сайын калтырайт.
• Түлкү алган итке сый жок.
• Түлкү ийнин карап үрсө котур болот.
• Түлкү ийнинин түбүн карап үрбөсө, котур болот.
• Түлкү өз куйругун күбө тартат.
• Түлкүнүн адамдан бир эле амалы кем.
• Түлкүнүн башы батты дегиче, өтүп кетти дей бер.
• Түлкүнүн душманы — териси.
• Түлкүчүнүн жыйганы ичик үчүн.
• Түмөн ойдун түйүнүн бир сөз менен чеч.
• Түн — бакырдыкы.
• Түн болбой Айдын баркы билинбейт.
• Түндө Ай ордуна Күн чыкпайт.
• Түндө КӨЛӨКӨ болбойт.
• Түндөгү түлкү — бүгүнкү күлкү.
• Түнкүууру күндүз кармалат.
• Түнттү түртмөйүнчө билбейт.
• Түпкүрдүн түбүндө болсо, казып алаар элем.
• Түптүү эл түгөнбөйт.
• Түркөй кишинин напсиси бир, молдонуку — экөө, ажыныкы — үчөө.
• Түркүктү түртпөй билбейт, акы төлөбөсөн молдо үйүнө такыр кирбейт.
• Түркүктү түртпөй билбейт, эмгексиз бакыт үйгө кирбейт.
• Түркүндү түртпөй билбейт, акы төлөбөсөң молдо үйүңө кирбейт.
• Түсү ийгиден түңүлбө.
• Түтүн үйлөгөн өзү ышталар.
• Түтүнү бөлөктүн — түйшүгү бөлөк.
• Түтүнү көптүн түйшүгү көп.
• Түшкү тамактын ээси көп.
• Түштүк өмүрүң болсо, кечтик мал жыйна.
• Түштүн башы казандай, моюну кылдай, жоруган жакка оойт.
• Түшү оңолбой, иши оңолбойт.
• Түшү оңолгондун иши оңолот.
• Түшүм алам десең түйшүктөн.
• Түшүң жаман болсо сууга жорут.
• Тыйын, тыйын иши кыйын.
• Тыртайсаң тыртай, алымсагың бир тай.
• Тыртыкты алган кудай менин уулумду коёбу (же кимди коёт дейсиң).
• Тышы жалтырак, ичи калтырак.