Биринчи жардам - оору катуу кармаганда, кырсыкка учураганда, ден - соолукка жана өмүргө коркунуч туулуп, шашылыш медициналык жардам керек болгондо догдур келгенге чейин кишинин өмүрү үчүн токтоосуз көрүлүүчү чаралар. Оорулуу же жабыркаган киши өзүнө - өзү төмөнкү учурда кам көрөт, мисалы:-жүрөк оорусу (стенокардия)
Баштапкы билим берүүнүн негизги максаты - балдардын билүү жөндөмдүүлүгүн өөрчүтүү, аларга алгачкы билим берүү, билгичтигин жана машыккандыгын калыптандыруу. Билим - бул баланын өздөштүргөн маалыматы, эгерде ал маалыматты иш жүзүндө колдонсо анда билим билгичтикке айланат. Ал эми бала билгичтигин андан ары өөрчүтсө машыккандык
Илгертен ата-бабаларыбыздан келе жаткан салт, бул баланы бешикке бөлөп багуу. Бешик арчадан жасалат, анын себеби арчанын жыты ар кандай ооруларга туруштук берет. Бешикке жаткан бала энесине жеңилдик алып келет. “Жакшы келиндин бир колун байлайм, жаман келиндин эки колун байлайм” - деп - бекеринен айтылбайт. Бешикке бөлөнгөн бала таза болот, кышкысын суукка урунбайт. Жылуу жаткан бала сийгектебей такымы кургак болот, андыктан көп тынчсызданбай тынч уктайт.
Ал эми жалаякка оролгон баланын
Белоктор организмде көптөгөн кызматтарды аткарып анын тиричилигинде чоң мааниге ээ. Белоктор — клеткалардын негизги куруучу материалы. Сырткы мембранасындагы белоктордун молекуласы аркылуу клетканын ичине белгилүү гана заттар киргизилет.
Курак өзгөчөлүктөрдү эске албай туруп жаш балдарга бирдей талаптарды коюу кыйноо болуп саналат. Мектепке чейинки балдарды эмгекке тарбиялоонун мааниси аларды колунан келген ишти так, жыйынтыктуу жасай билүүгө үйрөтүүнүн башаты. Ошондон улам чоңдордун ишине оң мамиле кылуу сезими ойгонот. Ушул жаштагы балдарга өз төшөгүн жыйноо, бөлмөнү иретке келтирүү, дасторконду жыйноо өңдөнгөн жеңил-желпи жумуштарды
Эгер муруңку макалаларыбызды окуй элек болсоңуз бул макаланы окуудан мурда "Балдарга жаш өзгөчөлүгүнө жараша иш бөлүп берүү" жана "Балдарды эмгекке тарбиялоо" деген макалаларыбыз менен таанышууну сунуштайбыз. Айыл чарба жумуштары негизинен эки бөлүк менен мүнөздөлөт:1.Жер иштетүү2.Мал кармоо. Жогорудагы саналып өткөн эки бөлүк боюнча ар бир ата-эне балдарына жаш өзгөчөлүгүн эске алуу менен бирге жөндөмүнө жараша ишке жана эмгекке
Үй-бүлө мүчөлөлөрүнүн каалоолорун жана бир нерсеге болгон жөндөмдүүлүгүн түшүнө билүү кандай гана үй-бүлө болбосун психологиялык климаттын негизи болот.
Кыргыз адабиятынын пайда болушу жана өнүгүүсү чоң кишилерди гана эмес балдарды да Ата Мекенди сүйүүгө, эмгекчилдикке, элдик салт-санааны билүүгө тарбиялап, балдарга дайыма адеп-ахлактык таалим берип келген. Эл турмушунун олуттуу жагдайларынын бардыгы негизинен кыргыз көркөм адабияттарында чагылдырылган. Анда кыргыз элинин өткөндөгүсү жана азыркысы баяндалган. Дал ошондуктан ал жашоо-турмуштун
Тамак-аш үчүн өсүмдүктөрдүн жана жаныбарлардын продукциялары колдонулат. Тамак-аштын белоктору, майлары, углеводдору, минерал туздары, витаминдер, микроэлементтер жана суу азык заттар деп аталат. Бул заттар клетканын химиялык курамын түзөт жана тиричиликте өзгөрүп турат. Азык заттар энергиянын да булагы. Алар организмде химиялык жол менен көптөгөн процесстердин натыйжасында жөнөкөй кошулмаларга ажырайт. Мына ошол ажыроо процессинде энергия бөлүнүп чыгат. Биз ар түрдүү тамак-аш менен тамактанабыз.
Эркек балдар дене түзүлүшү жагынан да, психологиялык жактан да кыздарга караганда бир канча жайыраак өсөт. Мурунку сабактарда балдардын дене жактан өсүп өөрчүшү жөнүндө сөз болгон соң бул сабакта балдардын психологиялык өзгөчөлүктөрү жөнүндө сөз болот, анткени билим алуу менен психикалык ден - соолуктун ортосунда тыкыс байланыш бар. Эркек балдардын тили орто эсеп менен кыздарга караганда 2-4 ай кийинирээк чыгат.