"Өлкөлөр жана шаарлар" - бөлүмүндө Кыргызстандын жана жер шарынын өлкөлөрү, шаарлары, айылдары жөнүндө маалыматтар берилмекчи.
Азиянын тарыхы — Азия өлкөлөрүнүн жамааттык тарыхы катары. Азия макаласына тиркеме.
Азия — аймагы, калкынын саны жана анын жыштыгы боюнча ири дүйнө бөлүгү. Европа менен бирге Евразия материгин калыптандырат. Аянты (аралдары менен) — болжолдуу 44,5 млн км². Калкы — 4,68 млрд адам (2021-жыл 9-сентябрь, Жер калкынын 62,9 %). Азия учурда дүйнөдөгү ири өнүгүп келе жаткан аймак.
Түп — айыл, Ысык-Көл облусунун, Түп районунун административдик борбору. Түп айыл аймагынын административдик борбору, аймакка Бирлик, Шаты айылдары кирет.
Түп району — Кыргызстандын Ысык-Көл облусунун чыгышында жайгашкан административдик аймак (бирдик). 1935-жылдын 8-февралында (кээ бир маалыматтар боюнча 1934-жыл) негизделген. Административдик борбору — Түп айылы. 1962-жылы Түп районуна Каракол (Пржевальск) району бириктирилген. Кийинчерээк кайрадан өзүнчө район болгон.
Кыргызстан — официалдуу Кыргыз Республикасы (аббревиатура — КР) — Тянь-Шань жана Памир-Алай тоо системасынын батыш жана борбордук бөлүгүндө жайгашкан, Борбор Азиядагы өлкө. Түндүгүндө Казакстан, батышында Өзбекстан, түштүк батышында Тажикстан, чыгыш жана түштүк-чыгышында Кытай өлкөлөрү менен чектеш. Борбору — Бишкек калктын эң жыш жайгашкан республиканын шаары, 2020-жылдын баштында туруктуу жашоочулардын саны — 1 053 900 адам. Калкынын жайгашуусу боюнча экинчи шаар Ош.
Байыркы Рим анын маданияты, жери, эли жана башкалар тууралуу. Өзүңөр билгендей эле Рим Итальяда жайгашкандыктан Италья тууралуу кыскача кеп айта кетели.
Кыргызстандын кооз жерлери — бул таза абага чөмүлгөн, чексиз табигый кооз тоо чокулары, талаалары, көлдөрү, жалпы жаратылышы. Өлкө өзүнө кооз тоолуу көлдөрдү жана дарыяларды, түбөлүк кар менен капталган аска-зоолорду камтыган кайталангыс Орто Азия өзгөчөлүгүнө ээ. Мындан сырткары, Кыргызстан укмуштуудай шаркыратмалардын, көптөгөн капчыгайлардын, ашуулардын, сырдуу келбети менен өзүнө азгырган үңкүрлөрдүн, дарылык касиети бар булактардын мекени болуп саналат.
Байыркы Кытай — бул биздин күнгө чейин жашоо тартиби дээрлик өзгөрбөгөн эң байыркы маданият. Кытайлык акылман башкаруучулар улуу империяны миң жылдар бою сактап келишкен. Келгиле, бардыгын ирээти менен кыскача карап чыгалы.
Байыркы Индия цивилизациясы Чыгыштын эң байыркы жана алгачкы цивилизацияларынын бири болуп эсептелет. Бул мамлекеттин тарыхы миң жылдап саналат.