Кыргыз тил гимни — тексти, тарыхы жана авторлору жөнүндө маалымат
Жайгаштыруу: , акыркы жаңыртуу:Кыргыз тил гимни (Кыргыз Республикасынын мамлекеттик тил гимни) — Кыргыз тилине арналган гимн.
| Кыргыз тил гимни | |
|---|---|
Угуу жана көчүрүү (*.ogg форматында) |
|
| Авторлор | |
| Сөзү | Сейит Алтымышов |
| Обону | Бакыт Алишеров |
| Кабыл алынган дата | 10-февраль, 2006-жыл |
| Формат | Патриоттук, маданий-гуманитардык гимн |
Тексти
Гимндин тексттин мугалимдер, мамлекеттик кызматкерлер, окуучулар жана студенттер кагаз түрүндө колдонуп, тарата алышат.
Кыргыз тил гимнинин тексти
Тил жаралып Көкө-Теңир таңынан,
Адамзаттын дөөлөтүнө буйруган.
Адам деген түп сөзүнөн элимдин,
Кыргыз тили ай-ааламга жаңырган.
Кайырма
Кыргыз тили — жүрөгүм,
Манас ата туу туткан.
Кыргыз тили — Мекеним,
Менин өлкөм Кыргызстан!
Мекен тили Ата журттун кареги,
Биримдиги, күч-кубаты тиреги.
Мекен тили куттуу кыргыз элимдин,
Көкүрөктө согуп турган жүрөгү.
Кайырма
Кыргыз тили — жүрөгүм,
Манас ата туу туткан.
Кыргыз тили — Мекеним,
Менин өлкөм Кыргызстан!
Мекен тилин ыйык тутуп сактайлы,
Мекен тили бак-таалайдын кутманы.
Мекен тили кан жаныбыз, туубуз,
Ата журттун келечеги, ак таңы.
Кайырма
Кыргыз тили — жүрөгүм,
Манас ата туу туткан.
Кыргыз тили — Мекеним,
Менин өлкөм Кыргызстан!
Жалпы маалымат
Кыргыз тил гимни тууралуу маалымат алгач 2006-жылы чыккан. 2006-жылдын 10-февралында Бишкектеги Абдылас Малдыбаев атындагы опера жана балет театрында кыргыз тилине арналган гимндин презентациясы өткөн. Бул дүйнөдө тилге арналган өзүнчө гимн түзгөн алгачкы өлкөлөрдүн бири катары Кыргызстандын маданий тарыхында өзгөчө окуя болгон.
Кыргыз тили — түрк тилдеринин тобуна кирет жана Кыргызстандын мамлекеттик тили болуп саналат. Ал бай тарыхка ээ жана кыргыз элинин маданияты менен тыгыз байланышта. Кыргыз тил гимни — ушул тилге арналган чыгарма болуп, анын өзгөчө символдорунун бири катары кабыл алынып жүрөт.
Кыргыз тил гимни атайын сынактын негизинде тандалып алынган. Максаты — коомдо кыргыз тилине болгон урмат-сыйды арттыруу жана анын макамын көтөрүү болгон. Сынакка ондогон акындар жана композиторлор катышып (сынактын башталышы 2005-жылдын 6-октябрында), тандоо процесси бир жылдай убакытка созулган.
Сынакка 54 акын жана 31 композитор катышып, натыйжада сөзүнүн автору — Сейит Алтымышов, обонун автору — Бакыт Алишеров болуп тандалган.
Кыргыз тил гимни мамлекеттик гимн менен салыштырган учурлар бар. Кыргыз тилине арналган иш-чараларда тил гимни да жаңырып турат, ал кыргыз тилинин урматына арналган өзгөчө чыгарма катары эсептелет.
2019-жылдын 23-сентябрында (Кыргыз тил күнү) кыргыз тил гимнинин жаңыча версиясын Нурчолпон аттуу аткаруучу өзүнүн ютуб каналында аткарып чыккан.
Көп берилүүчү суроолор
-
Кыргыз тил гимнин кантип көчүрсө болот?
Көчүрүү үчүн бул шилтемени басыңыз.
-
Кыргыз тил гимни качан кабыл алынган?
2006-жылдын 10-февралында.
-
Эне тил гимни деген эмне?
Бул кыргыз тил гимнинин башкача аталышы.
-
Кыргыз тил гимнинин текстин кайдан табууга болот?
Ушул макаладагы «Тексти» бөлүмүн караңыз.
-
Кыргыз тил гимнинин заманбап аткарылышы кайда бар?
Жакшы аткаруучулардын бири — Нурчолпон. Аны YouTubeдан «Нурчолпон кыргыз тил гимни» деп издөөгө болот.
-
Кыргыз тил гимни Кыргыз Республикасынын мамлекеттик гимниби?
Жок, кыргыз тил гимни — кыргыз тилине арналган. Кыргыз Республикасынын мамлекеттик гимни башка ыр.
-
Кыргыз тил гимнинин авторлору кимдер?
Сөзүнүн автору — Сейит Алтымышов, обонун автору — Бакыт Алишеров.
Кызыктуу фактылар
- Кыргыз тил гимнинин сынагына жалпысынан 85 катышуучу катышкан — 54 акын жана 31 композитор. Бул кыргыз элинин эне тилге болгон чоң кызыгуусун көрсөтөт.
- Сөзүнүн автору — филолог Сейит Алтымышов.
- Обонунун автору — эл аралык сынактардын лауреаты Бакыт Алишеров.
- Кыргыз тил гимни айрыкча 23-сентябрдагы Кыргыз тил күнүндө мектептерде жана расмий иш-чараларда жаңыртылат.
- Тил гимни чет өлкөлөрдөгү (Россия, АКШ, Казакстан, Түркия, Түштүк Корея, Япония, Европа жана башка аймактардагы) кыргыз диаспораларынын расмий иш-чараларында да аткарылат.
- Кыргызстан Малазия менен Түркиядан кийин тил гимни бар өлкөлөрдүн бири катары саналат.
Жыйынтык
Кыргыз тил гимни 2006-жылы жаралып, ошол эле жылы мамлекеттик деңгээлде таанылган. Бул чыгарма — кыргыз тилин урматтап, аны даңазалоого багытталган маданий эмгек. Гимн сынак аркылуу тандалып алынган жана бүгүнкү күндө билим берүүдө, маданий иш-чараларда кеңири колдонулат.
Бул макала — окуучулар, студенттер жана мугалимдер үчүн билим берүүчү материал. Расмий жана юридикалык маалыматтар боюнча, мамлекеттик тилге байланыштуу документтер менен таанышуу үчүн расмий булактарды колдонууну сунуштайбыз, мисалы: https://mamtil.gov.kg/ky/comission/anthem
