Ботаника

Чанактуулар

Чанактуулар (Fabaceae, Legumi nosae) — эки үлуштүү өсүмдуктөрдүн тукуму. Жан жалбырактуу татаал жалбырагы кезектешип жайгашкан. Гүлү чачы, машак же башча топ гүл гө чогулган. Чөйчөкчө жалбыракчалары биригип өскөн. Ботаника илими изилдейт.

Көчөт

Көчөт — багбанчылык, жашылчачылык, мөмөчүлүк, токойчулук, тамекичилик жана башкаларда көчүрүп отургузуу үчүн атайын өстүрүлгөн жаш өсүмдүктөр.

Бүчүр

Бүчүр (латынча gémma) — ботаникада өсүмдүктөрдө пайда болуучу тыным абалындагы өркүн түйүлдүгү. Өсүмдүктөр морфологиясы илими изилдейт. Ал сабак (ок) жана жалбырак түйүлдүгүнөн турган вегетативдүү бүчүр, гүл жана топ гүл түйүлдүгүнөн турган генеративдүү бүчүр болуп бөлүнөт.

Вегетация

Вегетация — (латынча vegetatio — дүүлүгүү, жандануу) — өсүмдүктүн өсүүсү, активдүү тиричилик абалы. Өсүмдүктөрдүн өсүүсү жана өнүгүүсү мүмкүн болгон жыл мезгили.

Дарак

Дарак, же бак (латынча arbor) — сөңгөгү жашоосунун акырына чейин сакталуучу көп жылдык жыгачтуу өсүмдүктөрдүн түрү, токойдун негизги түзүүчүсү.

Ботаника

Ботаника (байыркы грекче βοτανικός — «өсүмдүктөргө таандык», βοτάνη сөзүнөн — «чөп, өсүмдүк») — өсүмдүктөр жөнүндөгү илим, биология илиминин бөлүмү.

Өркүндүн бутактануусу жана алардын өсүшүн жөнгө салуу

Бутактануу бул — жалбырак колтугундагы бүчүрлөрдөн каптал бутактардын пайда болушу, анын колтук бүчүрүнөн кайра дагы каптал бутак чыгып, шактардын, ноодалардын көбөйүшү жана өсүшүнүн уланышы.

Жалбырак

Жалбырак (латынча folium, грекче φύλλον) — ботаникада негизги функциясы фотосинтез, газ алмашуу жана транспирация болгон, өсүмдүктүн вегетативдик органы. Айтылган максаттар үчүн эреже катары жалбырактын хлоропласттарындагы клеткаларга хлорофил аталган атайын пигментти жана Күн нурун алуу үчүн пластина түзүмүнө ээ.

Бүчүрдөн өркүндүн өсүп чыгышы

Бүчүрдүн өнүшү үчүн урук сыяктуу эле жылуулук, суу, аба (кычкылтек) зарыл болот. Өнгөндө бүчүрдө кандай өзгөрүүлөр жүрөт? Бүчүр да башка органдар сыяктуу эле клеткалардан турат. Бирок, ал жерде көбөйүүгө жөндөмдүү клеткалар болот да, алар тез бөлүнөт жана оңой өсөт. Себеби сабактын өзөгүндө белен азык зат бар. Жазында Күн жылыганда сөңгөккө, анан өзөккө суу жүрө баштайт. Суунун жүрүшү менен бүчүргө бутактын өзөгүндөгү азык заттар келет да, бүчүрдүн көлөмү чоңоюп, көөп чыгат.

Баобаб

Баобаб (латынча Adansonia digitata) — Тропикалык Африка жана Австралиянын кургак саванналарына мүнөздүү Мальволук (Malvaceae) түркүмүнүн Адансония тукумундагы дарак түрү. Дүйнөдөгү эң жоон дарактардын бири.