Профицит
Профици́т — (латынча proficit «өсүү, чоңоюуу») — кайсы бир нерседеги ашыктык, көптүк.
Түшүнүктүн карама-каршысы — дефицит.
«Ашык дөөлөт — баш жарбайт» дегендей, биздин өлкөбүздө профицит болсо кандай сонун болоор эле дегендер да чыгаар. Бирок, мындай ойлор экономикада иштебейт, тескерисинче «ашык дөөлөт — баш жарат» болуп калышы мүмкүн. Эгер, өлкө бюджетинде профицит болсо ал экономикага зыянын тийгизип коюшу мүмкүн. Ошондуктан профицит түшүнүгү өтө чоюлчак мааниге ээ болуп, бардыгы тең салмакта болуусу шарт.
Мисалы: өлкөдө акча профицити болсо, акчанын куну (баасы) төмөндөп кетет дагы, элдер түрдүү товарларды сатып алуу үчүн көбүрөөк валюталар керектелет. Акчанын баалуулугу төмөндөйт. Айрымдар товар түрүндөгү акчаны колдоно башташат (кайсы бир товарды акчага сатып албай, башка товарга алмаштыруу жолу): мен 1 кап ун берем, сен 2 кап көмүр бересиң дегендей. Банктардын ишмердүүлүгү начарлайт, жана башка көптөгөн кесепеттери бар. Эми бул башка тема болгондуктан муну биздин экономика жөнүндөгү макалабыздан окусаңыз болот.
Экономика
Макроэкономика
- Бюджеттик профицити — кирешелердин чыгымдардан ашып кетүүсү; бюджеттин киреше бөлүгү чыгымдар бөлүгүнөн жогору болгондогу экономикалык түшүнүк.
- Товардык артык баштык — товарга болгон сунуш чоңдугунун суроо-талап чоңдугунан ашып кетүүсү.
- Соода балансынын профицити — экспорттун импорттон көр болуусу.
- Төлөм балансынын профицити — акча кирешелеринин акча чыгымдарынан жогоруулугу — активдүү төлөм баланс.
Микроэкономика
- Кайсы бир ресурстун же өндүрүм факторунун ашыкча болуусу.
Спортто
- Булчуң өстүрүүдөгү каллориялардын профицити — ашыкча тамактануу.
Дагы караңыз
