Реакция

Реакция (латынча re… «каршы» + actio «иш-аракет») — кайсы бир таасир этүүгө жооп катары пайда болуучу иш-аракет.

Химия жана физикада

• Химиялык реакция — химиялык курамы жана (же) түзүмү боюнча айырмаланган бир затты экинчи затка айландыруу. Ядролук (өзөктүк) реакциядан айырмаланып, реакциялоочу системада атомдордун жалпы санын жана химиялык элементтердин изоптоптук курамын өзгөртпөйт.
• Ядролук реакция — атом ядролордун (өзөктөрүн) элементардык бөлүкчөлөр, гамма-кванттар жана бири-бири менен болгон аракеттенүүсүндөгү айлануусу.
  • Термоядролук реакция
• Чынжыр реакция — химиялык же ядролук реакция, мында активдүү бөлүкчөнүн пайда болушу алгачкы заттын арты-артынан күчөгөн көп сандаган (чынжыр) айланууларын чакырат.
  • Чынжыр реакциясы (химия)
  • Чынжыр ядролук реакция
• Нурлануу реакциясы — радиациялык сүрүлүү сыяктуу эле же ошону бир түрү.
• Теориялык механикадагы байланыштар реакциясы — механикалык системанын чекиттеринде жаткан механикалык байланыштар ошол чекитке телолор, ишке ашыруучу байланыштар менен таасир этүүчү күчтөр. Жалпы физиканын чегинде мааниси жагынан жакын болгон «таяныч реакциясы» термини колдонулат.

Биология жана медицинада

• Биологиядагы реакция — организмдин тышкы же ички дүүлүктүргүчтөргө болгон жообу:
  • иммунологиялык реакция
  • физиологиялык реакция
  • психологиялык реакция
• Медицинадагы реакция — өзүн-өзү сезүүсүнүн чукул өзгөрүүсү, карама-каршы абалга өтүүсү (мисалы, эмоционалдык чыңалуудан кийинки күч-кубаттын азайышы).
• Нурлук реакция — радиоактивдүү нурлануунун таасири алдында организмдин абалынын өзгөрүүсү.

Психологияда

• Эмоционалдуулук, кайсы бир кубулушка эе окуяга эмоционалдуу жооп кайтаруу
• Реактивдүүлүк (өзүн-өзү алып жүрүүдө), кайсы бир кубулушка же окуяга тез реакция жасоо
• Проактивдүүлүк, реактивдүү өзүн-өзү алып жүрүүнүн карама-каршысы
• Байланышкандыктын реактивдүү бузулуусу

Электротехникада

• Чегерменин (якордун) реакциясы — электр машинасынын чегермесине, анын башкы уюлдарына электр тогунан жаралган магниттик талаанын таасири.

Коомдук илимдерде

• Саясый реакция — тартипти сактоо үчүн кыймыл, революциялык күчтөрдү басаңдатуу.

Жөнөкөй мисалдар

• Футболдо мына азыр гол кирет деп отурганда, галкипер топту тосуп калат, мында галкипердин тез реакциясы топтун дарбазага киришинен сактап калды.
• Бензиндин жанынан ширеңке чагуу анын от алып кетишине 100% кепилдик берет. Мында чынжыр реакциясы жүрөт. Бул өтө кооптуу.
• Кайсы бир адамга жинине тийген сөз айтканда ал адам эмоционалдык түрдө реакцияга кабылып, кыйкырып, чабып же жинденип кетиши мүмкүн. Бул психологиялык, медициналык же биологиялык реакция.
• Сууга кант салсаңыз андагы кант сууга эрип, суу таттуу болуп калат. Бул химиялык реакция.

Дагы караңыз

• Химиялык реакция