Байыркы турк-монгол элдериндеги ыйык кудай тушунугу. Текир элдин тушунугундо кок асман менен байланышкан. Асманды Текир этап, кудай катары урматтоо Текир урсун, Текир соккур, кок Текирдин каары ж. б. эл арасында айтылган создордо сакталып калган. Тенирге сыйынуу жер-суу таюу ишенимдери м-н жуурулушуп татаал, чаташкан идеологиялык козкарашка айланган. Тенирчиликте Текир тушунугу менен Умай эне тушунугу да кездешет. Текир - эркектердин, кучтун, эрктин колдоочусу, ал эми Умай - аялдардын, балдардын, уй-булонун колдоочусу деп эсептешет. Текир - генезиси боюнча турк-монгол элдеринин тарыхына жалпы муноздуу корунуш.