Тамак-аштагы азык заттардын жана энергиянын өлчөмүн аныктоо

Сабактын жабдылышы: тамак-аштын курамын жана энергиялык баалуулугун баяндоочу таблица, калькулятор. Теориялык маалымат: Тамак-аштагы азык заттардын жана энергиянын өлчөмүн аныкташ үчүн окутуучу бир маселени алып ошонун негизинде окуучуларды санаганга үйрөтөт. Мисалы: эртең менен бала 50 г быштак, 1 жумуртка, 1 үзүм нан жана 1 стакан сүт ичти. Баланын организми канча белокко, углеводго, майга жана энергияга ээ болду? 5-таблица боюнча 100 г быштактан организмге 13,9 г белок, 18,2 г май жана 1 г углевод сиңет, 230 ккал энергия менен камсызданат. Ал эми бала быштакты 50 г жеген соң, бул көлөмдө азык заттардын жана энергиянын өлчөмү эки эсе аз, б. а. бала тамак аркылуу 6,95 г белокко, 9,1 г майга, 0,5 г углеводго жана 115 ккал энергияга ээ болду.

1 үзүм нандын орточо салмагы 50 г, анда да азык заттардын, энергиянын өлчөмү эки эсе аз (3,45 г белок, 0,2 г май, 22,6 г углевод, 113,5 ккал энергия). 1 стаканда 29 г сүт болсо, анда азык заттардын жана энергиянын өлчөмү эки эсе көп (6,2 г белок, 7 г май, 9,8 г углевод, 132 ккал энергия). Мындан башка бала дагы 1 жумуртка жеди, анын салмагы орточо эсеп менен 100 г. Анда 10,7 г белок, 10,3 г май, 0,5 г углевод жана 140 ккал энергия бар. Аягында желген, ичилген тамак-аштын белокторун, майларын, углеводдорун жана энергиянын өлчөмдөрүн бир бирине кошуп эртең мененки тамактагы азык заттардын жана энергиянын жалпы өлчөмү аныкталат.