Маматкул бий

Маматкул Учуке уулу (1660-жылдар ченинен - 1758-жылдан кийин) - 18-кылымдын биринчи жарымында калмак баскынчыларына каршы элдик курошту башчылык кылган кол башчылардын бири, 18чи кылымдын тенинде тундук кыргыз урууларын башкарып турган чон бий. 1680-жылдын аягы - 1690-жылдын башында калмак баскынчылыгына чыдабаган кыргыз уруулары Фергана жакка кочкон. Маматкул бий Ферганага кочуп барган кыргыз элинин башын кошуп, Намангандын устун жердеп турган. 1720-жылдары ал жердин жетекчилери менен биргелешип калмактарга каршы элдик курошту жетектоону колго алган. 1732-жылдан Кетментобо ороонуно кыргыздарды топтоп, Алатоону баскынчылардан бошотуу аракетин баштаган. 1758-жылы Цин империясы Жунгар хандыгын кыйратып, Чыгыш Туркстанды басып алган. Кыргыздар ата конуштарына кайтып келууго мумкунчулук алышкан. 1758-жылы Цин империясы Маматкул бийдин атынан барган кыргыз элчилери Цин императорунун кабыл алуусунда болуп, маанилуу саясий маселелерди чечип келген. Маматкул бий башында турган тундук кыргыз урууларынын конфедерациялык тузулушу Жетисуу-Тениртоо жана Чыгыш Туркстандын алкагында Тундук Кыргызстандын 18-кылымдагы оз алдынча мамлекеттин тузулушун аныктаган.